مقاله پژوهشی
ابوالفضل هدایتی پور؛ مصطفی گودرزی؛ محمود صفری؛ مونا طهماسبی؛ محسن سیدی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر عرض بستر، بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سالهای زراعی 1402-1401 و 1403-1402، در ایستگاه تحقیقات لوبیای خمین اجرا شد. عاملهای اصلی آزمایش عبارت بودند از: کاشت بر روی بستر با عرض 80 سانتیمتر (P1) ،کاشت روی بستر با عرض 30 سانتیمتر ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر عرض بستر، بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سالهای زراعی 1402-1401 و 1403-1402، در ایستگاه تحقیقات لوبیای خمین اجرا شد. عاملهای اصلی آزمایش عبارت بودند از: کاشت بر روی بستر با عرض 80 سانتیمتر (P1) ،کاشت روی بستر با عرض 30 سانتیمتر (P2) و کاشت مسطح (P3). عاملهای فرعی عبارت بودند از: لاین 492، تیپ یک و ایستاده (v1)، رقم کوشا، تیپ دو و نیمهرونده (v2) و رقم صالح، تیپ سه و رونده (v3). ظرفیت مؤثر مزرعهای کارنده (هکتار در ساعت)، عملکرد بیولوژیک و دانه خشک (کیلوگرم در هکتار)، وزن 100 دانه (گرم)، تعداد دانه در غلاف و شاخص برداشت اندازه‌گیری شد. نتایج بررسی‌ها نشان داد، بیشترین عملکرد دانه در روش کاشت روی بستر با عرض 30 و 80 سانتیمتر، به ترتیب با مقادیر 2349 و 2261 کیلوگرم در هکتار، به دست می‌آید. کمترین عملکرد در روش مسطح (مرسوم)، با مقدار 1489 کیلو گرم در هکتار به دست آمد که اختلاف آن با دو تیمار دیگر در سطح آماری 5 درصد معنیدار است. در هر سه تیپ ایستاده، رونده و نیمهرونده، بیشترین عملکرد مربوط به روش کاشت روی بستر بود. تحلیل اقتصادی تیمارها نشان داد که روش کاشت روی بسترهای با عرض 30 و 80 سانتیمتر، اقتصادیترین روش کاشت است. مقدار نوارتیپ مصرفی در روش مسطح و دو تیمار روی بستر، به ترتیب 20000 و 13500 متر در هکتار بود. با توجه به مزایای کاشت روی بستر، کشت مسطح (روش متداول) در لوبیا، توصیه نمیشود.
مقاله پژوهشی
محمدعلی رستمی؛ امیر اسلامی؛ شکوفه ساریخانی خرمی
چکیده
هدف این پژوهش ارزیابی تأثیر دو روش آبیاری (قطره‌ای نواری و نشتی) و سه آرایش کاشت گندم روی پشته‌های بلند و عریض دائمی (دو، سه و چهار خط روی پشته) بر عملکرد گندم و بهره‌وری آب است. آزمایش‌ها به صورت کرت‌های یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با شش تیمار و سه تکرار طی دو سال زراعی اجرا گردید. گندم روی پشته‌های عریض با عرض ...
بیشتر
هدف این پژوهش ارزیابی تأثیر دو روش آبیاری (قطره‌ای نواری و نشتی) و سه آرایش کاشت گندم روی پشته‌های بلند و عریض دائمی (دو، سه و چهار خط روی پشته) بر عملکرد گندم و بهره‌وری آب است. آزمایش‌ها به صورت کرت‌های یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با شش تیمار و سه تکرار طی دو سال زراعی اجرا گردید. گندم روی پشته‌های عریض با عرض ۶۰ و ارتفاع 20-15 سانتیمتر کشت شد. برای مقایسۀ تیمارها، صفاتی مانند عملکرد محصول، درصد سبز شدن بذر، شاخص سرعت سبز شدن بذر، میزان پنجه‌زنی گندم، تراکم علف‌های هرز، بهره‌وری آب آبیاری در پلات‌های آزمایشی اندازه‌گیری شدند. مقایسۀ میانگین‌ها نشان داد که آبیاری قطره‌ای نواری، در مقایسه با روش نشتی، موجب افزایش عملکرد گندم به میزان 6/20 درصد (۷۸۱۱ در مقابل ۶۴۷۴ کیلوگرم در هکتار) و بهبود 3/24 درصد در بهره‌وری آب (28/1 در مقابل 03/1کیلوگرم بر مترمکعب آب) شد. تراکم علف‌های هرز در روش نشتی 3/47 درصد بیشتر بود. در بین آرایش‌های کاشت مورد مطالعه، آرایش سه خط روی پشته با عملکرد ۷۶۶۸ کیلوگرم در هکتار و بهره‌وری آب 24/1 کیلوگرم بر مترمکعب آب بهترین تیمار شناسایی شد. ترکیب بهینۀ آبیاری قطره‌ای نواری با آرایش سه خط روی پشته‌های بلند و عریض، بالاترین عملکرد (۸۳۱۱ کیلوگرم در هکتار) و بهره‌وری آب (36/1 کیلوگرم بر مترمکعب آب) را به همراه داشت. یافته‌های این پژوهش نشان میدهد که استفاده از آبیاری قطره‌ای نواری همراه با آرایش کاشت سه خط روی پشته‌های بلند و عریض، ضمن افزایش عملکرد و بهره‌وری آب، موجب بهبود شاخص‌های رشد و کنترل علف‌های هرز می‌شود. این روش میتواند به‌عنوان راهکاری مؤثر برای کشت گندم در شرایط محدودیت منابع آبی توصیه شود.
مقاله ترویجی
مجید روزبه
چکیده
گسترش برداشت مکانیکی پنبه میتواند باعث تغییرات قابل توجهی در فرآیند تولید مرسوم پنبه از نظر آرایش کاشت شود. بر این اساس در آزمایشی، تأثیر سامانههای کاشت ردیف نزدیک و عریض بر کارآیی ماشینهای وشچین و غوزهچین در شرایط بهرهبرداران ارزیابی شد. استفاده از ماشین وشچین در برداشت بوتههای پنبه در سامانۀ کاشت عریض ...
بیشتر
گسترش برداشت مکانیکی پنبه میتواند باعث تغییرات قابل توجهی در فرآیند تولید مرسوم پنبه از نظر آرایش کاشت شود. بر این اساس در آزمایشی، تأثیر سامانههای کاشت ردیف نزدیک و عریض بر کارآیی ماشینهای وشچین و غوزهچین در شرایط بهرهبرداران ارزیابی شد. استفاده از ماشین وشچین در برداشت بوتههای پنبه در سامانۀ کاشت عریض (فاصلۀ ردیف 75 سانتیمتر)، موجب بیشترین مقدار ظرفیت مزرعهای گردید (42/0 هکتار در ساعت) و برداشت مزرعه با سامانۀ کاشت ردیف نزدیک (فاصلۀ ردیف 36 سانتیمتر)، موجب کاهش ظرفیت مزرعهای موثر ماشین غوزهچین به میزان 2/26 درصد شد. نتایج به‌دست آمده نشان میدهد برداشت پنبه در سامانۀ ردیف کاشت عریض (فاصلۀ ردیف 75 سانتیمتر) با استفاده از ماشین وشچین، اگرچه موجب کاهش تلفات زمینی و تلفات کل محصول به ترتیب به میزان 7/6 و 1/11 درصد نسبت به ماشین غوزهچین در زمان برداشت پنبه (رقم حکمت) در سامانۀ ردیف کاشت نزدیک (فاصلۀ ردیف 36 سانتیمتر) شده است، اما تفاوتی بین تلفات مذکور و کارآیی برداشت در دو سامانه موجود نبوده است. یافتهها آشکار ساخت سامانۀ کاشت ردیف نزدیک در مقایسه با سامانۀ کاشت ردیف عریض، موجب افزایش 5/10 درصد در عملکرد وش شد. مقایسهها نشان داد که سامانههای مختلف برداشت، تأثیری بر ویژگیهای کیفی الیاف پنبه ندارد. در هر حال، نتایج حاکی است بهکارگیری سامانۀ ردیف نزدیک با غوزهچین، در مقایسه با سامانۀ تولید ردیف عریض، در بهبود عملکرد وش در نواحی پنبهکاری جنوب استان فارس و دیگر نواحی با اقلیم مشابه موثرتر است.
