مقاله پژوهشی
ابوالفضل هدایتی پور؛ مصطفی گودرزی؛ محمود صفری؛ مونا طهماسبی؛ محسن سیدی
چکیده
به منظور بررسی تأثیر عرض بستر، بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سالهای زراعی 1402-1401 و 1403-1402، در ایستگاه تحقیقات لوبیای خمین اجرا شد. عاملهای اصلی آزمایش عبارت بودند از: کاشت بر روی بستر با عرض 80 سانتیمتر (P1) ،کاشت روی بستر با عرض 30 سانتیمتر ...
بیشتر
به منظور بررسی تأثیر عرض بستر، بر عملکرد و اجزای عملکرد لوبیا، آزمایشی به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در سالهای زراعی 1402-1401 و 1403-1402، در ایستگاه تحقیقات لوبیای خمین اجرا شد. عاملهای اصلی آزمایش عبارت بودند از: کاشت بر روی بستر با عرض 80 سانتیمتر (P1) ،کاشت روی بستر با عرض 30 سانتیمتر (P2) و کاشت مسطح (P3). عاملهای فرعی عبارت بودند از: لاین 492، تیپ یک و ایستاده (v1)، رقم کوشا، تیپ دو و نیمهرونده (v2) و رقم صالح، تیپ سه و رونده (v3). ظرفیت مؤثر مزرعهای کارنده (هکتار در ساعت)، عملکرد بیولوژیک و دانه خشک (کیلوگرم در هکتار)، وزن 100 دانه (گرم)، تعداد دانه در غلاف و شاخص برداشت اندازهگیری شد. نتایج بررسی‌ها نشان داد، بیشترین عملکرد دانه در روش کاشت روی بستر با عرض 30 و 80 سانتیمتر، به ترتیب با مقادیر 2349 و 2261 کیلوگرم در هکتار، به دست می‌آید. کمترین عملکرد در روش مسطح (مرسوم)، با مقدار 1489 کیلو گرم در هکتار به دست آمد که اختلاف آن با دو تیمار دیگر در سطح آماری 5 درصد معنی‌دار است. در هر سه تیپ ایستاده، رونده و نیمهرونده، بیشترین عملکرد مربوط به روش کاشت روی بستر بود. تحلیل اقتصادی تیمارها نشان داد که روش کاشت روی بسترهای با عرض 30 و 80 سانتیمتر، اقتصادیترین روش کاشت است. مقدار نوارتیپ مصرفی در روش مسطح و دو تیمار روی بستر، به ترتیب 20000 و 13500 متر در هکتار بود. با توجه به مزایای کاشت روی بستر، کشت مسطح (روش متداول) در لوبیا، توصیه نمیشود.
مقاله پژوهشی
محمدعلی رستمی؛ امیر اسلامی؛ شکوفه ساریخانی خرمی
چکیده
هدف این پژوهش ارزیابی تأثیر دو روش آبیاری (قطره‌ای نواری و نشتی) و سه آرایش کاشت گندم روی پشته‌های بلند و عریض دائمی (دو، سه و چهار خط روی پشته) بر عملکرد گندم و بهره‌وری آب است. آزمایش‌ها به صورت کرت‌های یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با شش تیمار و سه تکرار طی دو سال زراعی اجرا گردید. گندم روی پشته‌های عریض با عرض ...
بیشتر
هدف این پژوهش ارزیابی تأثیر دو روش آبیاری (قطره‌ای نواری و نشتی) و سه آرایش کاشت گندم روی پشته‌های بلند و عریض دائمی (دو، سه و چهار خط روی پشته) بر عملکرد گندم و بهره‌وری آب است. آزمایش‌ها به صورت کرت‌های یک‌بار خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با شش تیمار و سه تکرار طی دو سال زراعی اجرا گردید. گندم روی پشته‌های عریض با عرض ۶۰ و ارتفاع 20-15 سانتیمتر کشت شد. برای مقایسۀ تیمارها، صفاتی مانند عملکرد محصول، درصد سبز شدن بذر، شاخص سرعت سبز شدن بذر، میزان پنجه‌زنی گندم، تراکم علف‌های هرز، بهره‌وری آب آبیاری در پلات‌های آزمایشی اندازهگیری شدند. مقایسۀ میانگین‌ها نشان داد که آبیاری قطره‌ای نواری، در مقایسه با روش نشتی، موجب افزایش عملکرد گندم به میزان 6/20 درصد (۷۸۱۱ در مقابل ۶۴۷۴ کیلوگرم در هکتار) و بهبود 3/24 درصد در بهره‌وری آب (28/1 در مقابل 03/1کیلوگرم بر مترمکعب آب) شد. تراکم علف‌های هرز در روش نشتی 3/47 درصد بیشتر بود. در بین آرایش‌های کاشت مورد مطالعه، آرایش سه خط روی پشته با عملکرد ۷۶۶۸ کیلوگرم در هکتار و بهره‌وری آب 24/1 کیلوگرم بر مترمکعب آب بهترین تیمار شناسایی شد. ترکیب بهینۀ آبیاری قطره‌ای نواری با آرایش سه خط روی پشته‌های بلند و عریض، بالاترین عملکرد (۸۳۱۱ کیلوگرم در هکتار) و بهره‌وری آب (36/1 کیلوگرم بر مترمکعب آب) را به همراه داشت. یافته‌های این پژوهش نشان میدهد که استفاده از آبیاری قطره‌ای نواری همراه با آرایش کاشت سه خط روی پشته‌های بلند و عریض، ضمن افزایش عملکرد و بهره‌وری آب، موجب بهبود شاخص‌های رشد و کنترل علف‌های هرز میشود. این روش میتواند بهعنوان راهکاری مؤثر برای کشت گندم در شرایط محدودیت منابع آبی توصیه شود.
مقاله ترویجی
مجید روزبه
چکیده
گسترش برداشت مکانیکی پنبه میتواند باعث تغییرات قابل توجهی در فرآیند تولید مرسوم پنبه از نظر آرایش کاشت شود. بر این اساس در آزمایشی، تأثیر سامانههای کاشت ردیف نزدیک و عریض بر کارآیی ماشینهای وشچین و غوزهچین در شرایط بهرهبرداران ارزیابی شد. استفاده از ماشین وشچین در برداشت بوتههای پنبه در سامانۀ کاشت عریض ...
بیشتر
گسترش برداشت مکانیکی پنبه میتواند باعث تغییرات قابل توجهی در فرآیند تولید مرسوم پنبه از نظر آرایش کاشت شود. بر این اساس در آزمایشی، تأثیر سامانههای کاشت ردیف نزدیک و عریض بر کارآیی ماشینهای وشچین و غوزهچین در شرایط بهرهبرداران ارزیابی شد. استفاده از ماشین وشچین در برداشت بوتههای پنبه در سامانۀ کاشت عریض (فاصلۀ ردیف 75 سانتیمتر)، موجب بیشترین مقدار ظرفیت مزرعهای گردید (42/0 هکتار در ساعت) و برداشت مزرعه با سامانۀ کاشت ردیف نزدیک (فاصلۀ ردیف 36 سانتیمتر)، موجب کاهش ظرفیت مزرعهای موثر ماشین غوزهچین به میزان 2/26 درصد شد. نتایج به‌دست آمده نشان میدهد برداشت پنبه در سامانۀ ردیف کاشت عریض (فاصلۀ ردیف 75 سانتیمتر) با استفاده از ماشین وشچین، اگرچه موجب کاهش تلفات زمینی و تلفات کل محصول به ترتیب به میزان 7/6 و 1/11 درصد نسبت به ماشین غوزهچین در زمان برداشت پنبه (رقم حکمت) در سامانۀ ردیف کاشت نزدیک (فاصلۀ ردیف 36 سانتیمتر) شده است، اما تفاوتی بین تلفات مذکور و کارآیی برداشت در دو سامانه موجود نبوده است. یافتهها آشکار ساخت سامانۀ کاشت ردیف نزدیک در مقایسه با سامانۀ کاشت ردیف عریض، موجب افزایش 5/10 درصد در عملکرد وش شد. مقایسهها نشان داد که سامانههای مختلف برداشت، تأثیری بر ویژگیهای کیفی الیاف پنبه ندارد. در هر حال، نتایج حاکی است بهکارگیری سامانۀ ردیف نزدیک با غوزهچین، در مقایسه با سامانۀ تولید ردیف عریض، در بهبود عملکرد وش در نواحی پنبهکاری جنوب استان فارس و دیگر نواحی با اقلیم مشابه موثرتر است.
مقاله پژوهشی
جبراییل تقی نژاد؛ وحید مهدوی
چکیده
این پژوهش به منظور بررسی کارآیی پهپاد سمپاش با دو نوع سمپاش پشت تراکتوری رایج (توربولاینر زراعی و بومدار) برای کنترل آفات پنبه، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار به اجرا در آمد. پارامترهای مورد اندازهگیری شامل قطر میانه عددی و حجمی قطرههای سم، ضریب کیفیت سم‌پاشی، میزان بادبردگی، ظرفیت مزرعهای، میزان مصرف محلول ...
بیشتر
این پژوهش به منظور بررسی کارآیی پهپاد سمپاش با دو نوع سمپاش پشت تراکتوری رایج (توربولاینر زراعی و بومدار) برای کنترل آفات پنبه، در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار به اجرا در آمد. پارامترهای مورد اندازهگیری شامل قطر میانه عددی و حجمی قطرههای سم، ضریب کیفیت سم‌پاشی، میزان بادبردگی، ظرفیت مزرعهای، میزان مصرف محلول سم‌پاشی و درصد تأثیر حشرهکش بر جمعیت آفات پنبه بود. نتایج به دست آمده نشان داد کمترین شاخص کیفیت پاشش برای سمپاش توربولاینر برابر با 1/88 و سمپاش پشت تراکتوری بومدار و پهپاد سمپاش به ترتیب برابر با 2/26 و 2/60 است. سمپاش پشت تراکتوری بومدار به دلیل دسترسی آسان، مناسب بودن شرایط مزرعه و گیاه، دارا بودن شاخص کیفیت پاشش نسبی مطلوب، بهترین روش کنترل آفت تریپس در مراحل اولیه رشد پنبه مناسب بود. اما در مراحل پایانی رشد فنولوژیکی بسته به دسترسی سمپاش‌ها و شرایط مزرعه (آبیاری و مساحت مزرعه) ارتفاع زیاد محصول، و مشکلات تردد در مزرعه کاربرد پهپاد سمپاش و توربولاینر مناسب‌تر بود. بیشترین ظرفیت مزرعهای با 4/75 هکتار در ساعت مربوط به پهپاد سمپاش و کمترین بادبردگی با 10/01 درصد مربوط به سمپاش بومدار بود. نتایج تحلیل اقتصادی با روش بودجه‌بندی جزئی نشان داد که میزان بازده نهایی جایگزینی کاربرد پهپاد سمپاش با دیگر تیمارها در شرایط نامناسب مزرعه و ارتفاع بوته، بیشتر از 76/92 درصد است و بنابراین در صورت وسیع بودن مزرعه و طغیان آفت کرم غوزه پنبه، پهپاد سمپاش بهترین سودآوری را دارد و قابل توصیه است.
مقاله پژوهشی
محمدرضا بختیاری؛ قاسم اسدیان؛ علی قاسمی؛ حسن چهل امیران؛ علی‌محمد جعفری؛ امیر منصوری‌آلام؛ ارژنگ جوادی؛ محمدعلی رستمی؛ امید قهرایی
چکیده
سیر یکی از محصولات مهم کشور است که سالیانه در حدود چهار هزار هکتار زمین زیر کشت این محصول میرود. اما به دلیل فقدان ماشینهای کاشت مناسب برای زمین‌های کوچک، کاشت آن به صورت دستی است که هزینه‌های زیادی دارد. در این تحقیق یک نمونه اولیه از ماشین کارنده دو ردیفه سیر با موزع پیالهای برای کاشت سیرچه‌های بذری در مزارع کوچک ساخته شد ...
بیشتر
سیر یکی از محصولات مهم کشور است که سالیانه در حدود چهار هزار هکتار زمین زیر کشت این محصول میرود. اما به دلیل فقدان ماشینهای کاشت مناسب برای زمین‌های کوچک، کاشت آن به صورت دستی است که هزینه‌های زیادی دارد. در این تحقیق یک نمونه اولیه از ماشین کارنده دو ردیفه سیر با موزع پیالهای برای کاشت سیرچه‌های بذری در مزارع کوچک ساخته شد که قابلیت اتصال به یک دستگاه تیلر یا تراکتورهای کوچک باغی را دارد. برای ارزیابی مزرعهای این ماشین، دو فاکتور سرعت پیشروی و عمق کاشت سیر، با استفاده از آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار بر فاکتورهای دقت ماشین و عملکرد محصول سیر بررسی شدند. نتایج تحقیق نشان داد که اثر متقابل سرعت پیشروی و عمق کاشت بر فاکتورهای شاخص‌های نکاشت، چندکاشت و کیفیت تغذیه و عملکرد در سطح آماری 1 درصد، و بر فاکتورهای میانگین فاصلة سیرچه‌ها و تراکم در سطح آماری 5 درصد معنی‌دار است. مناسبترین سرعت پیشروی، یک کیلومتر در ساعت با عمق کاشت بین 5 تا 8 سانتیمتر، و یا سرعت دو کیلومتر در ساعت و عمق کاشت حداکثر 5 سانتیمتر به دست آمد. بر اساس نتایج تحقیق، مقادیر میانگین فاصلة کاشت روی ردیف، شاخص‌های نکاشت، چندکاشت و کیفیت تغذیه، تراکم کاشت و عملکرد سیر با سرعت یک کیلومتر در ساعت به ترتیب 6/15 سانتیمتر، 8/27 درصد، 4/7 درصد، 8/64 درصد، 1/21 سیرچه در متر مربع و 2/15904 کیلوگرم در هکتار به دست آمدند.
مقاله پژوهشی
محمد شاکر
چکیده
در آزمون خلوص بذر، میتوان از بینایی ماشین بهعنوان جایگزین مناسبی برای بینایی انسان استفاده کرد. در این تحقیق از یک سامانۀ بینایی ماشین استفاده و برای بذرهای ذرت و لوبیاچیتی ارزیابی شد. برای هر نوع بذر، عملکرد دستگاه مکش با سه صفحۀ بذر (با قطر سوراخهای 1، 5/1 و 2 میلیمتر) و چهار مقدار مکش (80-، 100-، 120- و 130- میلی متر جیوه) ارزیابی ...
بیشتر
در آزمون خلوص بذر، میتوان از بینایی ماشین بهعنوان جایگزین مناسبی برای بینایی انسان استفاده کرد. در این تحقیق از یک سامانۀ بینایی ماشین استفاده و برای بذرهای ذرت و لوبیاچیتی ارزیابی شد. برای هر نوع بذر، عملکرد دستگاه مکش با سه صفحۀ بذر (با قطر سوراخهای 1، 5/1 و 2 میلیمتر) و چهار مقدار مکش (80-، 100-، 120- و 130- میلی متر جیوه) ارزیابی شد. در هر مقدار مکش، تعداد کل بذرهای چسبیده به صفحۀ بذر، تعداد بذرهای جدا شده و تعداد بذرهای بههم چسبیده روی هر سوراخ شمارش و درصد آن‌ها محاسبه شد. پس از آن، برای دو نوع بذر مورد آزمایش الگوریتم تعیین درصد شکستگی و تعداد بذر کدنویسی و اعتبارسنجی الگوریتم در 30 تکرار ارزیابی گردید. نتایج نشان داد که برای بذر ذرت، تیمار 10 (صفحة بذر با سوراخهای2 میلیمتر و مقدار مکش 100- میلیمتر جیوه) و برای بذر لوبیاچیتی، تیمار 11 (صفحة بذر با سوراخهای2 میلیمتر و مقدار مکش 120- میلیمتر جیوه) مناسبترین تیمار است. نتایج اعتبارسنجی الگوریتم، برای بذر ذرت نشان داد که میانگین دقت الگوریتم برابر با 100 درصد است. برای بذر لوبیاچیتی، نتایج اعتبارسنجی الگوریتم نشان داد که میانگین دقت الگوریتم در تعیین درصد شکستگی و تعداد بذر بهترتیب برابر با 27/95 و 47/99 درصد است. پیشنهاد میشود که از این سامانه برای اندازهگیری خصوصیات فیزیکی بذر با اندازههای مختلف استفاده شود و مورد ارزیابی قرار گیرد.
