نوع مقاله : مقاله ترویجی

نویسنده

دانشیار بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، داراب، ایران

10.22092/amsr.2025.370482.1522

چکیده

گسترش برداشت مکانیکی پنبه می­تواند باعث تغییرات قابل توجهی در فرآیند تولید مرسوم پنبه از نظر آرایش کاشت شود. بر این اساس در آزمایشی، تأثیر سامانه­های کاشت ردیف نزدیک و عریض بر کارآیی ماشین­های وش­چین و   غوزه­چین در شرایط بهره­برداران ارزیابی شد. استفاده از ماشین وش­چین در برداشت بوته­های پنبه در سامانۀ کاشت عریض (فاصلۀ ردیف 75 سانتی­متر)، موجب بیشترین مقدار ظرفیت مزرعه­ای گردید (42/0 هکتار در ساعت) و برداشت مزرعه با سامانۀ کاشت ردیف نزدیک (فاصلۀ ردیف 36 سانتی­متر)، موجب کاهش ظرفیت مزرعه­ای موثر ماشین غوزه­چین به میزان 2/26 درصد شد. نتایج به‌­دست ­آمده نشان می­دهد برداشت پنبه در سامانۀ ردیف کاشت عریض (فاصلۀ ردیف 75 سانتی­متر) با استفاده از ماشین وش­چین، اگرچه موجب کاهش تلفات زمینی و تلفات کل محصول به ترتیب به میزان 7/6 و 1/11 درصد نسبت به ماشین غوزه­چین در زمان برداشت پنبه (رقم حکمت) در سامانۀ ردیف کاشت نزدیک (فاصلۀ ردیف 36 سانتی­متر) شده است، اما تفاوتی بین تلفات مذکور و کارآیی برداشت در دو سامانه موجود نبوده است. یافته­ها آشکار ساخت سامانۀ کاشت ردیف نزدیک در مقایسه با سامانۀ کاشت ردیف عریض، موجب افزایش 5/10 درصد در عملکرد وش شد. مقایسه­ها نشان داد که سامانه­های مختلف برداشت، تأثیری بر ویژگی­های کیفی الیاف پنبه ندارد. در هر حال، نتایج حاکی است به­کارگیری سامانۀ ردیف نزدیک با غوزه­چین، در مقایسه با سامانۀ تولید ردیف عریض، در بهبود عملکرد وش در نواحی پنبه­کاری جنوب استان فارس و دیگر نواحی با اقلیم مشابه موثرتر است.

کلیدواژه‌ها