نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی بخش تحقیقات فنی ومهندسی- مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج

2 عضو هیات علمی بخش تحقیقات گیاه پزشکی- مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)- سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج

10.22092/amsr.2025.369437.1517

چکیده

این پژوهش برای بررسی کارآیی پهپاد سمپاش با دو نوع سمپاش پشت تراکتوری رایج (توربولاینر زراعی و بوم‌دار) برای کنترل آفات پنبه، در قالب طرح بلوک تصادفی با چهار تکرار انجام شد. پارامترهای مورد اندازه‌گیری شامل قطر میانه عددی و حجمی قطره‌های سم، ضریب کیفیت سم‌پاشی، میزان باد بردگی، ظرفیت مزرعه‌ای، میزان مصرف محلول سم‌پاشی و درصد تأثیر حشره‌کش بر جمعیت آفات پنبه بود. نتایج نشان داد کمترین شاخص کیفیت پاشش برای سم‌پاش توربولاینر برابر با 88/1 و سم‌پاش پشت تراکتوری بوم‌دار و پهپاد سم‌پاش به‌ترتیب برابر با 26/2 و 60/2 بود. سم‌پاش پشت تراکتوری بوم‌دار به دلیل دسترسی آسان، مناسب بودن شرایط مزرعه وگیاه، دارا بودن شاخص کیفیت پاشش نسبی مطلوب، بهترین روش کنترل آفت تریپس در مراحل اولیه رشدی پنبه مناسب بود. اما در مراحل پایانی رشد فنولوژیکی بسته به دسترسی سم‌پاش‌ها و شرایط مزرعه (آبیاری و مساحت مزرعه) ارتفاع زیاد محصول، مشکلات تردد در مزرعه کاربرد پهپاد سم‌پاش و توربولاینر مناسب‌تر بود. بیشترین ظرفیت مزرعه‌ای با 75/4 هکتار در ساعت مربوط به پهپاد سم‌پاش و کمترین بادبردگی با 01/10 درصد مربوط به سم‌پاش بوم‌دار بود. نتایج تحلیل اقتصادی با روش بودجه‌بندی جزئی نشان داد که نرخ بازده نهایی جایگزینی کاربرد پهپاد سم‌پاش با سایر تیمارها در شرایط نامناسب مزرعه وارتفاع بوته، بیشتر از 66/66 ٪ است بنابراین در صورت وسیع بودن مزرعه و طغیان آفت کرم قوزه پنبه،پهپاد سم‌پاش بهترین سودآوری را داشته و قابل توصیه است.

کلیدواژه‌ها