شناسنامه علمی شماره
دوره 16، شماره 65 ، اسفند 1394
مقاله پژوهشی
علی ماشاءاله کرمانی
چکیده
امروزه یکی از مشکلات عمدۀ تولید زیتون چیدن میوه از درخت است. هزینه‌های برداشت سنتی زیتون روغنی حدود نیمی از درآمد تولید آن را شامل میشود. انتخاب روش مناسب برداشت به روش کاشت درختان، توپوگرافی زمین باغ، نیروی کارگری، وضعیت اقتصادی و اجتماعی و نیز رقم و جثه درخت بستگی دارد. در این تحقیق برداشت مکانیکی دو رقم زیتون روغنی شامل ...
بیشتر
امروزه یکی از مشکلات عمدۀ تولید زیتون چیدن میوه از درخت است. هزینه‌های برداشت سنتی زیتون روغنی حدود نیمی از درآمد تولید آن را شامل میشود. انتخاب روش مناسب برداشت به روش کاشت درختان، توپوگرافی زمین باغ، نیروی کارگری، وضعیت اقتصادی و اجتماعی و نیز رقم و جثه درخت بستگی دارد. در این تحقیق برداشت مکانیکی دو رقم زیتون روغنی شامل رقم زرد و روغنی محلی به ترتیب در باغ شرکت خندان واقع در منطقۀ طارم سفلی استان قزوین و باغ زیتون شرکت اتکا واقع در شهرستان رودبار استان گیلان توسط چهار نوع ماشین برداشت شامل؛ 1- تکانندۀ شاخه تراکتوری، 2- تکاننده شاخه انفرادی، 3- دستگاه شانه ارتعاشی نیوماتیکی و 4- دستگاه شانه چرخشی الکتریکی در دو زمان مختلف در فصل برداشت زیتون روغنی با شاخصهای رسیدگی میوه 5/3 (زودتر از موعد مناسب) و 5/4 (موعد مناسب برداشت زیتون روغنی) مورد بررسی قرار گرفت. پارامترهای درصد ریزش میوه، کارایی عملیات برداشت، مدت زمان عملیات برداشت مکانیکی و صدمات وارد شده به درخت اندازهگیری شد. نتایج نشان داد که شاخص رسیدگی میوه اثر معنیداری بر درصد ریزش میوه زیتون رقم زرد نداشت، لیکن برای رقم روغنی محلی در سطح احتمال 1 درصد معنیدار بود. نوع ماشین اثر بسیار معنیداری (در سطح احتمال 1درصد) بر پارامترهای عملکردی برداشت مکانیکی داشت. بهرهوری برداشت دستگاههای تکاننده شاخه تراکتوری، تکاننده شاخه قابل حمل، شانه ارتعاشی بادی، شانه چرخشی الکتریکی و روش سنتی برای رقم زرد باغ شرکت خندان به ترتیب 72/130، 36/93، 73/50، 57/40 و 15/22 کیلوگرم در ساعت بود. مقادیر متناظر برای رقم روغنی محلی باغ شرکت اتکا به ترتیب 28/96، 97/57، 43/22، 26/23 و 50/12 کیلوگرم در ساعت بود.
مقاله پژوهشی
داود مومنی؛ احمد بناکار؛ برات قبادیان؛ سعید مینایی
چکیده
در این پژوهش عملکرد یک سامانة گرمایش خورشیدی که در ساخت آن از عدسی فرسنل خطی استفاده شده است، بررسی شد. بدینمنظور در ابتدا عملکرد سامانه در پنج زاویة سمت قرارگیری و پنج شیب عدسی فرسنل خطی بررسی و با استفاده از نتایج آن، عملکرد سامانه ارزیابی شد. برای این کار، پس از تراز کردن سامانه و تنظیم زاویه‌های سمت و شیب در بهترین وضعیت ...
بیشتر
در این پژوهش عملکرد یک سامانة گرمایش خورشیدی که در ساخت آن از عدسی فرسنل خطی استفاده شده است، بررسی شد. بدینمنظور در ابتدا عملکرد سامانه در پنج زاویة سمت قرارگیری و پنج شیب عدسی فرسنل خطی بررسی و با استفاده از نتایج آن، عملکرد سامانه ارزیابی شد. برای این کار، پس از تراز کردن سامانه و تنظیم زاویه‌های سمت و شیب در بهترین وضعیت به دست آمده، عملکرد سامانه در شش سطح دبی آب عبوری از لولة جاذب، شامل 100، 200، 300، 400، 600 و 800 میلیلیتر بر دقیقه در آذر ماه 1393 ارزیابی شد. در این آزمایشها علاوه بر مقدار تابش خورشیدی، سرعت باد، دما و رطوبت نسبی هوا، دمای لولة جاذب و دمای آب ورودی و خروجی لولة جاذب ثبت شد. نتایج آزمایشها نشان میدهد با اینکه تفاوت معنیداری بین دمای سیال ورودی به لولة جاذب در تیمارهای مختلف وجود نداشته است، ولی دمای سیال خروجی از لولة جاذب در تیمارهای مختلف در سطح 1 درصد معنیدار است. بهترین عملکرد سامانه در دبی 300 میلیلیتر بر دقیقه، در وضعیت کاملاً رو به جنوب و با تنظیم زاویة شیب عدسی به صورت ماهانه به دست آمد. بررسی ضرایب همبستگی داده‌ها نیز نشان میدهد که بیشترین اثرگذاری افزایش شدت تابش خورشید به ترتیب روی افزایش دمای هوا، افزایش دمای لولة جاذب، افزایش دمای سیال خروجی و افزایش دمای سیال ورودی با ضرایب 91/0، 895/0 86/0 و 84/0 است.
مقاله پژوهشی
علی رشادصدقی؛ اصغر محمودی؛ فرید بجایی
چکیده
هدف از این تحقیق، دستیابی به یک فناوری با کارآیی بالا و کم‌هزینه، برای درجه‌بندی غیر مخرب بادام به صورت زمان واقعی است. برای نیل به این هدف، نمونۀ آزمایشگاهی یک سامانۀ درجه‌بندی ضربه-صوتی هوشمند و خودکار مرکب از واحد تغذیه، واحد تشخیص آکوستیک و جداکنندة نیوماتیکی محصول به همراه سامانۀ کنترل‌کنندۀ الکترونیکی ساخته شد. در ارزیابی ...
بیشتر
هدف از این تحقیق، دستیابی به یک فناوری با کارآیی بالا و کم‌هزینه، برای درجه‌بندی غیر مخرب بادام به صورت زمان واقعی است. برای نیل به این هدف، نمونۀ آزمایشگاهی یک سامانۀ درجه‌بندی ضربه-صوتی هوشمند و خودکار مرکب از واحد تغذیه، واحد تشخیص آکوستیک و جداکنندة نیوماتیکی محصول به همراه سامانۀ کنترل‌کنندۀ الکترونیکی ساخته شد. در ارزیابی سامانۀ مزبور برای طبقهبندی ارقام بادام در سه کلاس سنگی، نیمهکاغذی و کاغذی، سیگنال صوتی حاصل از برخورد هستۀ بادام با صفحۀ فولادی، با میکروفون دریافت و ویژگیهایی نظیر دامنه، فاز و چگالی طیف توان پس از پردازش سیگنالها در حوزۀ زمان و با تبدیل فوریه سریع (FFT) در حوزۀ فرکانس استخراج شد. در کلیۀ آزمایشها، از شبکههای عصبی نوع پرسپترون چندلایه (MLP) با الگوریتم پس انتشار خطا و تابع یادگیری LM استفاده گردید. در طبقهبندی ارقام بادام بهحالت برونخط، میانگین دقت طبقهبندی با دادههای اعتبار سنجی 2/96 درصد به دست آمد که این میزان دقت در طبقهبندی برخط، به حدود 88 درصد کاهش یافت. علت احتمالی کاهش دقت در طبقهبندی، تأثیر پراکندگی اندازه یا اختلاف جرم بین نمونههای بادام در هریک از کلاسهای سنگی و نیمهکاغذی بوده است.
مقاله پژوهشی
محمد شاکر؛ سعید مینایی؛ محمد هادی خوش تقاضا؛ احمد بناکار؛ عبدالعباس جعفری
چکیده
در این پژوهش، به منظور اصلاح عملکرد دستگاه پوستکن شلتوک و کاهش ضایعات برنج، سامانة کنترل خودکار و ماشین بینایی طراحی، ساخته و آزمایش شد. این سامانه به گونهای طراحی شد که بر حسب نوع و میزان رطوبت شلتوک بتواند فاصلة غلتکها و سرعت دورانی موتور را به مقدار بهینه تنظیم کند. پس از آن با بهکارگیری سامانة ماشین بینایی ...
بیشتر
در این پژوهش، به منظور اصلاح عملکرد دستگاه پوستکن شلتوک و کاهش ضایعات برنج، سامانة کنترل خودکار و ماشین بینایی طراحی، ساخته و آزمایش شد. این سامانه به گونهای طراحی شد که بر حسب نوع و میزان رطوبت شلتوک بتواند فاصلة غلتکها و سرعت دورانی موتور را به مقدار بهینه تنظیم کند. پس از آن با بهکارگیری سامانة ماشین بینایی و دستگاه تکدانهساز، میزان شکستگی برنج تعیین شد. میزان شکستگی برنج اگر بیش از حد مورد نظر بود تنظیمات لازم روی دستگاه پوستکن انجام میشد. شرایط کاری دستگاه پوستکن، برای دو رقم شلتوک با اعمال تیمارهای رطوبت شلتوک، فاصلة غلتکها و سرعت دورانی موتور بررسی و فاکتورهای شاخص پوستکنی و درصد شکستگی برنج اندازهگیری شد. الگوریتم پردازش تصویر به منظور تعیین درصد شکستگی برنج در نرم افزار متلب کدنویسی و ارزیابی شد. نتایج تحقیق نشان میدهد که با انتخاب مناسب سرعت دورانی موتور و فاصلة غلتکها برای شلتوک دانه متوسط، میانگین شاخص پوستکنی برابر با 65/82 درصد و میانگین شکستگی برنج سبوسدار برابر با 88/3 درصد است. برای شلتوک دانه بلند، میانگین شاخص پوستکنی و شکستگی برنج به ترتیب برابر با 40/51 و 46/27 درصد است. در حالی که بدون بهکارگیری این سامانه و با انتخاب نامناسب سرعت دورانی موتور و فاصلة غلتکها، برای شلتوک دانه متوسط، شاخص پوستکنی برابر با 58/61 درصد و شکستگی برنج برابر با 51/7 درصد است. برای شلتوک دانه بلند، شاخص پوستکنی و شکستگی برنج به ترتیب برابر با 14/19 و 03/35 درصد است. نتایج ارزیابی الگوریتم دقت آن را برابر با 81/91 درصد نشان میدهد. نتایج ارزیابی دستگاه تکدانهساز نیز نشان میدهد که مقدار مکش 45- تا 50- میلیمتر جیوه با میزان جداسازی 3/81 درصد مناسبترین مقدار است. نتایج مناسبترین سرعت دورانی موتور و فاصله غلتکها در سامانه کنترل، برنامهریزی و تنظیم شد و با نصب آن روی دستگاه مناسبترین شرایط کاری برای دستگاه پوستکن بهصورت خودکار فراهم آمد.
مقاله پژوهشی
سعید ظریف نشاط؛ محمد مظهری؛ محمد حسین سعیدی راد
چکیده
زعفران در ایران که عمدتا در استان‌های خراسان رضوی و جنوبی تولید میشود، یکی از محصولات راهبردی بخش کشاورزی در این کشور است که با توجه به تقاضای بازارهای جهانی برای این محصول، رشد و توسعه آن می‌تواند زمینه‌های درآمد‌زایی و اشتغال‌زایی بیشتری را نسبت به قبل فراهم آورد. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که چگونه می‌توان با بهبود ...
بیشتر
زعفران در ایران که عمدتا در استان‌های خراسان رضوی و جنوبی تولید میشود، یکی از محصولات راهبردی بخش کشاورزی در این کشور است که با توجه به تقاضای بازارهای جهانی برای این محصول، رشد و توسعه آن می‌تواند زمینه‌های درآمد‌زایی و اشتغال‌زایی بیشتری را نسبت به قبل فراهم آورد. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که چگونه می‌توان با بهبود روش‌های مکانیزاسیون در مراحل مختلف تولید این محصول، باعث افزایش تولید آن شد. این پژوهش کاربردی-توسعه‌ای و روش بررسی آن توصیفی-تحلیلی است. با بهره‌گیری از مدل SWOT که از مهم‌ترین مدل‌های برنامهریزی راهبردی محسوب میشود، نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای روش‌های مکانیزاسیون در فرآیند تولید زعفران در منطقه، بررسی و شناسایی و مناسبترین راهبردها برای توسعۀ مکانیزاسیون آن ارائه شد. بر اساس نتایج تحقیق، در ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (ضعف و قوت) جمع نمره‌های نهایی 73/2 شده است که نشان میدهد نقاط قوت از نقاط ضعف بیشتر است. همچنین، ماتریس عوامل خارجی (تهدید و فرصت) نیز با مجموع امتیاز 67/2 نشان‌دهندۀ آن است که در وضعیت موجود می‌توان با تقویت فرصت‌ها در مقابل تهدید‌ها واکنش راهبردی مناسب را نشان داد. بنابراین، راهبرد تهاجمی (SO) بهترین راهبرد جهت حرکت به سمت بهبود و توسعۀ مکانیزاسیون در مزارع زعفران در استان خراسان است. با استفاده از ماتریس برنامهریزی استراتژیک کمّی (QSPM) استراتژی‌های برتر در راهبرد تهاجمی تعیین گردید.
مقاله پژوهشی
داوود محمدزمانی؛ جلال الدین قضاوتی؛ مهرداد نظری
چکیده
در این تحقیق به منظور کشت ماشینی نشای گوجهفرنگی، یک نشاکار تمام خودکار طراحی، ساخته و ارزیابی شد. در این ماشین، یک سازوکار پلهای سینی نشا را به تدریج به سمت پایین و طرفین هدایت میکند تا بازوی بردارنده بتواند با بردارندۀ سوزنیشکل خود به داخل خاک سلول فرو رود و نشا را در اختیار بگیرد. آنگاه بازو با حرکت به سمت موقعیت ...
بیشتر
در این تحقیق به منظور کشت ماشینی نشای گوجهفرنگی، یک نشاکار تمام خودکار طراحی، ساخته و ارزیابی شد. در این ماشین، یک سازوکار پلهای سینی نشا را به تدریج به سمت پایین و طرفین هدایت میکند تا بازوی بردارنده بتواند با بردارندۀ سوزنیشکل خود به داخل خاک سلول فرو رود و نشا را در اختیار بگیرد. آنگاه بازو با حرکت به سمت موقعیت لولۀ سقوط، نشا را همراه با خاک بستر رها میکند. سپس نشا به درون شیار ایجادشده با شیاربازکن هدایت میشود. به منظور ارزیابی عملکرد دستگاه، آزمون مزرعهای دستگاه اجرا شد. درصد آسیبهای مکانیکی به نشاها، زاویۀ استقرار نشاها از خط قائم و تغییر فاصلۀ بین نشاها روی ردیف کشت نیز از صفات مورد بررسی بودند. آزمونها با استفاده از آزمایش فاکتوریل بر پایۀ طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تیمارهای آزمایش عبارت بودند از سه سطح سرعت پیشروی 1، 5/1 و 2 کیلومتر در ساعت و عمق کشت در دو سطح 5 و 10 سانتیمتر. در اجرای آزمونها در هر واحد آزمایشی از بلوک، دستگاه یک ردیف 22 متری را نشاکاری میکرد. نتایج تحقیقات نشان میدهد که اثر تغییر سرعت پیشروی دستگاه، عمق کشت و اثر متقابل آنها بر تمام صفات مورد بررسی معنیدار است. با توجه به نتایج آزمونها، مناسبترین سرعت پیشروی و عمق کشت برای نشاکار طراحی شده به ترتیب 1 کیلومتر در ساعت و 5 سانتیمتر تعیین شد. ظرفیت تئوری دستگاه با یک ردیف کشت و در سرعت 1 کیلومتر در ساعت، 06/0 هکتار در ساعت تعیین شد.
مقاله پژوهشی
محمود صفری؛ رضا عبدی؛ مهرداد عدل
چکیده
یکی از راههای بازیافت از پسماندهای گیاهی و فضــولات دامی، اســتفاده از بیوگاز است که طی فرآیند هضم بی هوازی تولید می شود. هدف از این تحقیق بررسی و مقایسۀ استحصال بیوگاز از پسماندهای ساقۀ کلزا ، کود گاوی و محتویات شکمبۀ گاوی است. در این تحقیق، به منظور مقایسۀ میزان استحصال بیوگاز از این منابع، تجهیزات رآکتور، همزن، حمام آب ...
بیشتر
یکی از راههای بازیافت از پسماندهای گیاهی و فضــولات دامی، اســتفاده از بیوگاز است که طی فرآیند هضم بی هوازی تولید می شود. هدف از این تحقیق بررسی و مقایسۀ استحصال بیوگاز از پسماندهای ساقۀ کلزا ، کود گاوی و محتویات شکمبۀ گاوی است. در این تحقیق، به منظور مقایسۀ میزان استحصال بیوگاز از این منابع، تجهیزات رآکتور، همزن، حمام آب گرم و سامانۀ اندازهگیر حجم طراحی و ساخته شد و مواد، پس از اعمال پیشتیمار مکانیکی و حرارتی و نیز تعیین درصد کربن به نیتروژن، مواد جامد خشک و فرار با نسبت معین در داخل رآکتور ها ریحته شد. تیمارهای آزمایشی شامل: پسماندهای ساقۀ کلزا+کود گاوی+محتویات شکمبه، کود گاوی و محتویات شکمبۀ گاوی بودند که به کمک رآکتورهای یک لیتری در قالب طرح کاملا تصادفی و در سه تکرار مقایسه شدند. نتایج تحقیق نشان داد که بین تیمارهای آزمایشی از نظر استحصال بیوگاز، درصد متان، میزان متان انباشته و میزان کاهش مواد جامد خشک، اختلاف معنیداری وجود دارد. تیمار 1 از نظر میزان بیوگاز و متان انباشته به ترتیب: با 1/504 و 9/277 لیتر بر کیلوگرم ماده جامد خشک فرار در گروه الف، تیمار 2 با 6/178 و 5/116 لیتر بر کیلوگرم ماده جامد خشک فرار در گروه ب و تیمار 3 با 8/14 و 0/4 لیتر بر کیلوگرم ماده جامد خشک فرار در گروه آخر قرار گرفت. میزان متان در تیمار 1 و 2 به ترتیب 55 و 60 درصد و میزان کاهش مواد جامد در تیمار 1 و 2 به ترتیب 59 و 46 درصد بود. از نظر نسبت کربن به نیتروژن، بین تیمارهای 2 و 3 اختلاف معنیداری وجود نداشت. با توجه به نتایج به دست آمده، کود گاوی تازه+محتویات شکمبه در ترکیب با پسماندهای ساقۀ کلزا بیشترین استحصال بیوگاز و متان را به دست میدهد و استفاده از این ترکیب توصیه میشود.
مقاله پژوهشی
محمد عسکری؛ غلامحسین شاهقلی؛ یوسف عباسپور گیلانده؛ حسینعلی تاش شمس آبادی
چکیده
در این تحقیق، مقاومت کششی مورد نیاز، سطح مقطع شیار ایجاد شده، مقاومت کششی ویژه، مصرف سوخت تراکتور، لغزش، قدرت مالبندی، بازده کششی و بازده کل انرژی به هنگام زیرشکنی بررسی شده است. اثر سرعت پیشروی در چهار سطح 8/1، 3/2، 9/2 و 5/3 کیلومتر بر ساعت و عمق خاکورزی در دو سطح 40 و 50 سانتیمتر بر پایۀ طرح بلوکهای کاملاً تصادفی روی پارامترهای ...
بیشتر
در این تحقیق، مقاومت کششی مورد نیاز، سطح مقطع شیار ایجاد شده، مقاومت کششی ویژه، مصرف سوخت تراکتور، لغزش، قدرت مالبندی، بازده کششی و بازده کل انرژی به هنگام زیرشکنی بررسی شده است. اثر سرعت پیشروی در چهار سطح 8/1، 3/2، 9/2 و 5/3 کیلومتر بر ساعت و عمق خاکورزی در دو سطح 40 و 50 سانتیمتر بر پایۀ طرح بلوکهای کاملاً تصادفی روی پارامترهای فوق مطالعه و این نتیجه به دست آمد که سرعت پیشروی وقتی افزایش یابد، مقاومت کششی، مقاومت کششی ویژه، مصرف سوخت، لغزش، قدرت مالبندی و بازده کل انرژی به ترتیب و به طور میانگین به میزان 7، 4/15، 10، 9/2، 3/108 و 6 درصد افزایش اما سطح مقطع شیار و بازده کششی به میزان 2/7 و 10 درصد کاهش مییابد. با افزایش عمق خاکورزی از 40 به 50 سانتیمتر، مقاومت کششی مورد نیاز، سطح مقطع شیار، مصرف سوخت، لغزش و قدرت مالبندی به ترتیب حدود 3/21، 6/25، 6/39، 8/2 و 4/21 درصد افزایش اما مقاومت کششی ویژه، بازده کششی و بازده کل انرژی به ترتیب حدود 4/3، 7/6 و 4/1 درصد کاهش می یابد. مناسبترین تیمار برای صرفه جویی در مصرف انرژی، عمق خاکورزی 40 سانتیمتر و سرعت 9/2 کیلومتر بر ساعت است.
