شناسنامه علمی شماره
دوره 21، شماره 75 ، آذر 1399
مقاله پژوهشی
کامل قادرنژاد؛ غلامحسین شاهقلی؛ عارف مردانی کرانی
چکیده
یکی از راه‌های کاهش تراکم خاک، اضافه کردن کودهای آلی و مدیریت تردد در زمینهای کشاورزی است. در این تحقیق، کود دامی بر مبنای صفر، 45، 60 و 90 تن در هکتار با خاک رسی مخلوط شد. پس از گذشت 6 ماه (شهریور تا اسفندماه)، در چهار سطح تردد 1، 6، 11 و 16 و در سه سطح رطوبت 8، 11 و 14 درصد در سه عمق 10، 20 و 30 سانتی‌متری، تراکم خاک آزمایش شد. آزمایشها در انبارۀ ...
بیشتر
یکی از راه‌های کاهش تراکم خاک، اضافه کردن کودهای آلی و مدیریت تردد در زمینهای کشاورزی است. در این تحقیق، کود دامی بر مبنای صفر، 45، 60 و 90 تن در هکتار با خاک رسی مخلوط شد. پس از گذشت 6 ماه (شهریور تا اسفندماه)، در چهار سطح تردد 1، 6، 11 و 16 و در سه سطح رطوبت 8، 11 و 14 درصد در سه عمق 10، 20 و 30 سانتی‌متری، تراکم خاک آزمایش شد. آزمایشها در انبارۀ خاک دانشگاه ارومیه زیر چرخ 220/65 R 21 تراکتور با استفاده از آزمونگر تک‌چرخ با بار ثابت 4 کیلونیوتن، فشار باد تایر برابر 110 کیلو پاسکال و سرعت پیشروی 88/2 کیلومتر بر ساعت، بررسی شد. در تیمار 90 تن کود دامی بر هکتار، نسبت به تیمار بدون کود، میزان کاهش جرم مخصوص و نشست خاک به ترتیب 7/14 و 94/6 درصد اندازهگیری شد. با افزایش تعداد تردد از 1 به 16 و افزایش رطوبت از 8 به 14 درصد، جرم مخصوص 21/7 و 92/7 درصد افزایش نشان یافته است. برای مدلسازی، از شبکۀ عصبی پرسپترون چند لایه (MLP-ANN)، با 6 نورون در لایۀ پنهان با تابع انتقال سیگموییدی و تابع انتقال خطی برای نورون خروجی، استفاده شد. مقایسۀ نتایج به دست آمده از مدل و نتایج تجربی نشان‌دهندۀ ضریب همبستگی 99/0 بین این مقادیر است. مقدار میانگین مربعات خطای مدل (MSE) و درصد میانگین مطلق خطای سیستم (MAPE) به ترتیب 0119071/0 و 0009641/0 به دست آمد که نشان از دقت بالای مدل شبکۀ عصبی در تخمین مقادیر تراکم خاک دارد.
مقاله پژوهشی
رحیم صیدی؛ محمد اسماعیل خراسانی فردوانی؛ محمدجواد شیخ داودی؛ حسن مسعودی
چکیده
یکی از چالش‌های پیش روی مکانیزاسیون، کنترل مصرف سوخت است. در این راستا، بررسی و اعمال روشهای کارآمد در جهت کاهش مصرف سوخت که منجر به کاهش هزینهها و آلایندگی شود اقدامی ضروری به شمار میرود. این مقاله به پیاده‌سازی یک سامانۀ کنترل هوشمند سرعت دورانی موتور و به کار گیری سامانه کنترل الکترونیکی به جای مکانیزم محرک مکانیکی ...
بیشتر
یکی از چالش‌های پیش روی مکانیزاسیون، کنترل مصرف سوخت است. در این راستا، بررسی و اعمال روشهای کارآمد در جهت کاهش مصرف سوخت که منجر به کاهش هزینهها و آلایندگی شود اقدامی ضروری به شمار میرود. این مقاله به پیاده‌سازی یک سامانۀ کنترل هوشمند سرعت دورانی موتور و به کار گیری سامانه کنترل الکترونیکی به جای مکانیزم محرک مکانیکی می‌پردازد. برای ارزیابی سامانۀ کنترلی جدید، با استفاده از آزمون t مستقل، میزان مصرف سوخت در مرحلۀ برداشت بررسی شد. مقایسۀ میانگینها نشان داد که سامانۀ مکانیکی کنترل سرعت دورانی موتور با مصرف 7/36 لیتر بر ساعت دارای بیشترین مصرف سوخت و سامانۀ الکترونیکی در حالت خودکار دارای مصرف سوخت 31/34 لیتر بر ساعت است. این نتیجه نشان‌دهندۀ کاهش مصرف سوخت به میزان 3/6 درصد نسبت به حالت مکانیکی است که علت این امر کنترل سرعت دورانی موتور به صورت خودکار و هوشمند است. طبق محاسبات انجام شده با نصب این سامانه روی هاروسترهای نیشکر موجود سالانه در حدود 505 هزار لیتر سوخت صرفه‌جویی خواهد شد. الگوریتم کنترلی برنامه‌ریزی شده روی میکروکنترلر بهترین حالت را با توجه به وضعیت عملکرد ماشین برداشت ایجاد می‌کرد. زمانی که راننده وضعیت رانندگی را تغییر میدهد این سامانه زمینۀ تغییر سریع سرعت دورانی موتور را مهیا می کند که بیان‌کنندۀ عملکرد سریع عملگر الکتریکی است.
مقاله پژوهشی
عادل رنجی؛ داود محمدزمانی؛ محمد غلامی پرشکوهی؛ محمد قهدریجانی
چکیده
بهمنظور بررسی استفاده از انواع ماشینهای وجینکن (موتوردار و بدون موتور) برای کنترل علفهای هرز برنج ارقام دیلمانی و حسنسرایی، آزمایش مزرعهای در سال زراعی 97-1396 به صورت آزمایش فاکتوریل اجرا شد. در این تحقیق، رقم برنج در دو سطح، شامل رقم دیلمانی و رقم حسنسرایی و روش وجین در پنج سطح، شامل وجینکن دستی بدون موتور، وجینکن ...
بیشتر
بهمنظور بررسی استفاده از انواع ماشینهای وجینکن (موتوردار و بدون موتور) برای کنترل علفهای هرز برنج ارقام دیلمانی و حسنسرایی، آزمایش مزرعهای در سال زراعی 97-1396 به صورت آزمایش فاکتوریل اجرا شد. در این تحقیق، رقم برنج در دو سطح، شامل رقم دیلمانی و رقم حسنسرایی و روش وجین در پنج سطح، شامل وجینکن دستی بدون موتور، وجینکن موتوردار تک ردیفه، وجینکن موتوردار دوردیفه، وجینکن موتوردار سهردیفه و شاهد (بدون اعمال وجین) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا گردید. پارامترهای ارزیابی در این تحقیق شامل بررسی ظرفیت و راندمان مزرعهای، بازده وجینکنی، صفات علفهای هرز، صفات رویشی گیاه و بوتههای آسیب دیده بود. نتایج آزمایش نشان داد بیشترین بازده وجینکنی مربوط به ماشین وجینکن موتوردار تکردیفه با 91/91 درصد و کمترین آن مربوط به ماشین وجینکن موتوردار سهردیفه با 33/91 درصد است. از نظر ظرفیت مزرعهای، ماشین وجینکن موتوردار تکردیفه با 198/0 هکتار بر ساعت در جایگاه نخست و ماشین وجینکن دستی بدون موتور با 0096/0 هکتار بر ساعت در جایگاه آخر قرار گرفت. از نظر راندمان مزرعهای، ماشین وجینکن موتوردار تکردیفه با 22/78 درصد بیشترین و ماشین وجینکن دستی بدون موتور با 53/65 درصدکمترین راندمان را داشته است. یافتههای این تحقیق حاکی از آن است که ماشین وجینکن موتوردار تکردیفه بهترین نوع وجینکن در کنترل علفهایهرز برنج ارقام دیلمانی و حسن سرایی است.
مقاله پژوهشی
سمانه ترابی؛ سیدرضا حسن بیگی؛ بهزاد ستاری؛ برات قبادیان
چکیده
ضایعات نان از ضایعات مواد غذایی رایج در جهان است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر متغیرهای زمان قندسازی و نسبت ضایعات نان به آب (غلظت سوبسترا) بر میزان گلوگز ضایعات نان و تولید اتانولزیستی از گلوگز حاصل از هیدرولیزشدن آن است. ضایعات نان ابتدا به قطعات کوچک تقسیم و پس از آن با نسبت 15-10 (w/v%) با آّب مخلوط شدند. از آنزیمهای آلفاآمیلاز ...
بیشتر
ضایعات نان از ضایعات مواد غذایی رایج در جهان است. هدف از این تحقیق، بررسی اثر متغیرهای زمان قندسازی و نسبت ضایعات نان به آب (غلظت سوبسترا) بر میزان گلوگز ضایعات نان و تولید اتانولزیستی از گلوگز حاصل از هیدرولیزشدن آن است. ضایعات نان ابتدا به قطعات کوچک تقسیم و پس از آن با نسبت 15-10 (w/v%) با آّب مخلوط شدند. از آنزیمهای آلفاآمیلاز برای مایعسازی و گلوکوآمیلاز برای قندسازی استفاده شد. برای بررسی اثر متغیرهای زمان قندسازی و غلظت سوبسترا بر مقدار گلوگز، از روش سطح پاسخ (طرح مرکب مرکزی) با نرم‌افزار دیزایناکسپرت استفاده گردید. قند حاصل از هیدرولیز به روش کیت گلوکز اندازهگیری شد. میزان آفلاتوکسین ضایعات نان (به عنوان شاهد) و نمونۀ بهینۀ حاصل از فرآیند هیدرولیز (نمونه با بیشترین میزان گلوگز) اندازهگیری شد. از مخمر ساکارومایسیس سرویزیه برای فرآیند تخمیر استفاده شد. نتایج تحقیق نشان داد که بیشترین غلظت گلوگز در هیدرولیز، مربوط به غلظت سوبسترای 150 گرم بر لیتر و زمان قندسازی 48 ساعت به میزان 21/100 گرم بر لیتر است. هیدرولیز در غلظتهای بیشتر و زمانهای طولانیتر، به علت ایجاد ویسکوزیته و چسبندگی بالا، میزان غلظت گلوکز را کاهش میدهد در نتیجه اثر مطلوبی روی هیدرولیز ندارد.معلوم شد فرآیند هیدرولیزشدن آفلاتوکسین B1 و B2 را به ترتیب به میزان 76 درصد و 16 درصد کاهش میدهد. بیشترین مقدار اتانولزیستی در فاز تخمیر، 35/45 گرم بر لیتر با بازده 7/88 درصد در زمان 36 ساعت به دست آمد که میتواند به دلیل مصرف گلوکز تولید شده در مرحلۀ هیدرولیز شدن به واسطۀ رشد مناسب تودۀ سلولی در تخمیر در این مدت زمان باشد؛ زمان مناسب برای فرآیند تخمیر 36 ساعت است.
مقاله پژوهشی
مجید روزبه
چکیده
نوع شیاربازکن و موقعیت چرخهای فشار در کارندههای کاشت مستقیم میتواند تاثیر زیادی بر جوانهزنی محصول در سامانههای خاکورزی حفاظتی داشته باشد. این موضوع به ویژه در بخشهایی از جنوب استان فارس مهم است که کشتهای سالیانه دو محصولی گندم-ذرت با بقایای زراعی زیاد دارند. در مطالعۀ مزرعهای تاثیر نوع شیاربازکن ...
بیشتر
نوع شیاربازکن و موقعیت چرخهای فشار در کارندههای کاشت مستقیم میتواند تاثیر زیادی بر جوانهزنی محصول در سامانههای خاکورزی حفاظتی داشته باشد. این موضوع به ویژه در بخشهایی از جنوب استان فارس مهم است که کشتهای سالیانه دو محصولی گندم-ذرت با بقایای زراعی زیاد دارند. در مطالعۀ مزرعهای تاثیر نوع شیاربازکن و بودن یا نبودن چرخهای فشار بر کارایی ماشین کاشت مستقیمدر کشت گندم مقایسه و ارزیابی شد.تیمارهای آزمایش شامل خطیکار کاشت مستقیم گندم با شیاربازکن کاردی بدون چرخ فشار، خطیکار کاشت مستقیم گندم با شیاربازکن کاردی با چرخ فشار، خطیکار کاشت مستقیم گندم با شیاربازکن بشقابی بدون چرخ فشار، خطیکار کاشت مستقیم گندم با شیاربازکن بشقابی با چرخ فشار و خطیکار مرسوم با شیاربازکن کفشکی و با چرخ فشار بود. نتایج آزمایشها نشان داد که نوع شیاربازکن و بود یا نبود چرخ فشار، تأثیر معنیداری بر عمق کاشت، یکنواختی عمق کاشت، سرعت جوانهزنی و عملکرد گندم دارد. استفاده از کارندۀ مجهز به شیاربازکن کاردی، موجب افزایش متوسط عمق کاشت به میزان 4/36 درصد نسبت به کارندۀ نوع بشقابی شد. بیشترین میزان یکنواختی عمق کاشت گندم مربوط به شرایطی بود که کارندۀ مجهز به شیاربازکن بشقابی به کار گرفته شده بود. یافتهها همچنین نشان داد که به کارگیری شیاربازکن کاردی و بشقابی بدون چرخ فشار، در مقایسه با کارندههای مجهز به چرخ فشار سرعت جوانهزنی را به شکلی معنیدار افزایش داده است. مقایسۀ میانگینها نشان داد که عملکرد گندم وقتی کارندههای مجهز به شیاربازکن کاردی و بشقابی بدون چرخ فشار، در مقایسه با کارندههای مجهز به چرخ فشار، به کار گرفته شدهاند به ترتیب 7/11 و 2/14 درصد افزایش دارد.
مقاله پژوهشی
محسن آزاد بخت؛ محمد جواد محمودی؛ محمد واحدی ترشیزی؛ رضا قزاق جاهد
چکیده
هویج به قطعات مساوی خرد و با دو روش پیش تیمار اهمیک و بلانچینگ تیماردهی شد. در پیش تیمار اهمیک سطوح 40، 60 و 80 ولت و زمان 2، 4 و 6 دقیقه و در پیش تیمار بلانچینگ پارامتر زمان مورد بررسی 2، 4 و 6 دقیقه در نظر گرفته شد. بلافاصله بعد از پیش تیمار، نمونه‌ها در مایکروویو با سطوح توانی 360، 600 و 900 وات خشک شدند و بعد از خشک شدن ویژگیهای کیفی ...
بیشتر
هویج به قطعات مساوی خرد و با دو روش پیش تیمار اهمیک و بلانچینگ تیماردهی شد. در پیش تیمار اهمیک سطوح 40، 60 و 80 ولت و زمان 2، 4 و 6 دقیقه و در پیش تیمار بلانچینگ پارامتر زمان مورد بررسی 2، 4 و 6 دقیقه در نظر گرفته شد. بلافاصله بعد از پیش تیمار، نمونه‌ها در مایکروویو با سطوح توانی 360، 600 و 900 وات خشک شدند و بعد از خشک شدن ویژگیهای کیفی آنها مانند میزان آنتیاکسیدان، فلاوونوئید و فنل کل برای نمونه‌ها اندازه گیری شد. در این تحقیق، از شبکۀ عصبی چند لایۀ پرسپترون برای آموزش دادهها با استفاده از 3 و 6 نرون در لایۀ مخفی و سه تابع فعالسازی تانژانت هیپربولیک، سیگموئیدی و خطی استفاده شد. با توجه به نتایج به دست آمده، برای پیشتیمار اهمیک بهترین مقادیر R2 و RMSE برای مقدار آنتیاکسیدان (سیگموئیدی- 6 نرون)، مقدار فلاوونوئید (تانژانت هیپربولیک- 6نرون) و مقدار فنل کل (سیگموئیدی– 6 نرون) بود. همچنین برای پیش تیمار بلانچینگ نیز شبکۀ فعالسازی با 3 نرون در لایۀ پنهان و بهترین مقادیر R2 و RMSE را برای مقدار فنل کل، فلاوونوئید و آنتیاکسیدان برای تابع فعالسازی تانژانت هیپربولیک به دست آمد.
مقاله پژوهشی
علی اکبر صلح جو؛ محسن بذرافشان؛ فرخ دین قزلی
چکیده
کنترل مکانیکی علفهای هرز در مزرعه میتواند مشکلات زیست محیطی ناشی از مصرف زیاد و هزینه‌های علف‌کش‌ها را کاهش دهد. این مطالعه برای تعیین اثر کولتیواتور جدید کج ساق بر کنترل علفهای هرز در مزرعۀ چغندرقند اجرا شد. این پژوهش شامل هفت تیمار به ترتیب شامل کولتیواتور کج ساق با فاصله عرضی 45 میلی‌متر، کولتیواتور کج ساق با فاصله عرضی ...
بیشتر
کنترل مکانیکی علفهای هرز در مزرعه میتواند مشکلات زیست محیطی ناشی از مصرف زیاد و هزینه‌های علف‌کش‌ها را کاهش دهد. این مطالعه برای تعیین اثر کولتیواتور جدید کج ساق بر کنترل علفهای هرز در مزرعۀ چغندرقند اجرا شد. این پژوهش شامل هفت تیمار به ترتیب شامل کولتیواتور کج ساق با فاصله عرضی 45 میلی‌متر، کولتیواتور کج ساق با فاصله عرضی 45 میلی‌متر + فاروئر، کولتیواتور کج ساق با فاصله عرضی 65 میلی‌متر، کولتیواتور کج ساق با فاصله عرضی 65 میلی‌متر + فاروئر، کولتیواتور مرسوم (تیغه هلالی)، کنترل تمام فصل علفهای هرز و عدم کنترل علفهای هرز بود که در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. به منظور بررسی تأثیر کولتیواتورها بر دفع علفهای هرز و عملکرد چغندرقند، پارامترهای درصد کنترل علفهای هرز،عملکرد ریشۀ چغندرقند، درصد قند و عملکرد قند ناخالص اندازهگیری شد. نتایج بررسیها نشان داد که شکل هندسی کولتیواتور بر کنترل علفهای هرز و عملکرد محصول مؤثر است. کولتیواتور کج ساق با فاصله عرضی 65 میلی‌متر + فاروئر نسبت به کولتیواتور مرسوم باعث افزایش کنترل علفهای هرز به میزان 0/17 درصد، عملکرد ریشه چغندرقند به میزان 5/5 درصد، افزایش قند به میزان 6/0 درصد، و عملکرد قند ناخالص به میزان 1/6 درصد شد. یافتهها نشان داد که فناوری جدید کولتیواتور کج ساق، پتانسیل افزایش کنترل علفهای هرز به همراه افزایش عملکرد محصول را دارد و میتواند باعث بهبود شرایط تولید و کاهش مصرف علف‌کش‌ها شود.
