شناسنامه علمی شماره
دوره 17، شماره 66 ، خرداد 1395
مقاله پژوهشی
مجید لشگری؛ رضا محمدی گل
چکیده
در سالیان اخیر روشهایی مختلف برای سنجش آسیبهای مکانیکی پوستۀ تخممرغ در خطوط درجهبندی کیفی بررسی شده است. یکی از این روشها استفاده از پاسخ آکوستیک آن است. با استفاده از این روش، انواع آسیبدیدگیهای پوستۀ صدفی تخممرغ که از عیوب ظاهری محسوب میشود، با تجزیه و تحلیل پاسخ آکوستیکی آنها به ضربۀ مکانیکی، قابل تشخیص ...
بیشتر
در سالیان اخیر روشهایی مختلف برای سنجش آسیبهای مکانیکی پوستۀ تخممرغ در خطوط درجهبندی کیفی بررسی شده است. یکی از این روشها استفاده از پاسخ آکوستیک آن است. با استفاده از این روش، انواع آسیبدیدگیهای پوستۀ صدفی تخممرغ که از عیوب ظاهری محسوب میشود، با تجزیه و تحلیل پاسخ آکوستیکی آنها به ضربۀ مکانیکی، قابل تشخیص خواهد بود. در این تحقیق، تاثیر متغیرهای مرتبط با سامانۀ آکوستیکی از قبیل جنس گوی ضربهزن، زاویۀ برخورد ضربهزن و موقعیت میکروفن نسبت به محل ضربه بر پاسخ آکوستیکی پوستۀ تخممرغ در تشخیص انواع شکستگی پوسته بررسی شده است. بر این اساس، اثر متغیرها به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی و با سه تکرار روی هر نمونه مطالعه شده است. نتایج بررسیها نشان میدهد که سطوح مختلف جنس گوی، زاویۀ ضربهزن، موقعیت میکروفن و شکستگی پوسته بر سه دامنه و فرکانس اول اختلاف معنیداری در سطح احتمال 1 درصد دارد. همچنین، نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد که استفاده از گوی پلاستیکی، زاویۀ 45 درجۀ ضربهزن و موقعیت 180 درجۀ میکروفن در طراحی سامانۀ آکوستیک برای تشخیص شکستگی پوستۀ تخممرغ مناسب تر است.
مقاله پژوهشی
حمیدرضا گازر؛ محمدرضا علیزاده؛ محمد یونسی الموتی
چکیده
در این مقاله، عملکرد و انرژی مصرفی سه نوع کارخانۀ شالیکوبی سنتی (پوست کن و سفیدکن تیغهای)، نیمهمدرن (پوستکن غلتک لاستیکی و سفیدکن تیغهای) و مدرن (پوستکن غلتک لاستیکی و سفیدکن سایشی) در استان مازندران بررسی و پارامترهای راندمان تبدیل، درجۀ پوستکنی، درصد شکستگی برنج قهوهای و برنج سفید، درجۀ ســفیدی و برخی شاخصهای ...
بیشتر
در این مقاله، عملکرد و انرژی مصرفی سه نوع کارخانۀ شالیکوبی سنتی (پوست کن و سفیدکن تیغهای)، نیمهمدرن (پوستکن غلتک لاستیکی و سفیدکن تیغهای) و مدرن (پوستکن غلتک لاستیکی و سفیدکن سایشی) در استان مازندران بررسی و پارامترهای راندمان تبدیل، درجۀ پوستکنی، درصد شکستگی برنج قهوهای و برنج سفید، درجۀ ســفیدی و برخی شاخصهای کیفی برنج پس از پخت مانند ژلاتینه شدن، نسبت افزایش طول دانه و آمیلوز آن تحقیق شد. نتایج بررسیها نشان میدهد که در سامانههای سنتی، نیمهمدرن و مدرن، میانگین راندمان کلی تبدیل برنج اختلاف معنیداری وجود ندارد. محدودۀ تغییرات راندمان تبدیل در سامانههای مورد بررسی بین 45/62 تا 63/58 درصد است. در سامانههای تبدیل بررسی شده، عملکرد دستگاه پوستکن اختلاف معنیداری دارد. کاربرد پوستکن غلتک لاستیکی میزان شکستگی دانه برنج را پایین میآورد و افزودن پادیه به فرایند پوستکنی در سیستمهای تبدیل جدید موجب افزایش پوستکنی به بیش از 96 درصد میشود. از نظر سفیدی برنج، عملکرد سفیدکنهای سایشی به طور معنیداری بهتر از عملکرد سفیدکنهای تیغهای است. هیچ سامانه تبدیل در افزایش یا کاهش درصد آمیلوز برنج سفید تاثیر معنیداری ندارد. بیشترین درصد افزایش طول دانۀ برنج بعد از پخت مربوط به برنج تبدیل شده با سامانۀ سنتی است. شاخص ژلاتینه شدن در برنج سفید در محدودۀ 3/97 تا 3/99 متغیر است. برای خشک کردن یک تن شلتوک به طور متوسط حدود 683/8 مگاژول انرژی حرارتی صرف میشود. همچنین برای تبدیل یک تن شلتوک به برنج سفید نیز به حدود 158/4 مگاژول انرژی الکتریکی نیاز است.
مقاله پژوهشی
هوشنگ افضلی گروه؛ محمدعل رستمی
چکیده
ساخت دستگاه نخ‌ریسی برقی برای پرورش‌دهندگان بز کرکی رائینی در مناطق روستایی و عشایری می‌تواند تولید منسوجات ساخته شده از کرک را رونق بخشد. در این پژوهش، یک دستگاه نخ‌ریسی مناسب برای مناطق عشایری ساخته و ارزیابی شد. ماشین ساخته شده از پنج واحد اصلی شامل: واحد تغذیۀ کرک، واحد ریسنده، واحد جمعکنندۀ نخ، واحد انتقال نیرو و شاسی تشکیل ...
بیشتر
ساخت دستگاه نخ‌ریسی برقی برای پرورش‌دهندگان بز کرکی رائینی در مناطق روستایی و عشایری می‌تواند تولید منسوجات ساخته شده از کرک را رونق بخشد. در این پژوهش، یک دستگاه نخ‌ریسی مناسب برای مناطق عشایری ساخته و ارزیابی شد. ماشین ساخته شده از پنج واحد اصلی شامل: واحد تغذیۀ کرک، واحد ریسنده، واحد جمعکنندۀ نخ، واحد انتقال نیرو و شاسی تشکیل شده است. برای ارزیابی عملکرد ماشین، اثر فاکتورهای سرعت دوران واحد ریسنده در سه سطح (900-600-300 دور در دقیقه)، سرعت دوران واحد جمع کنندۀ نخ در سه سطح (75 درصد ترمز، 50 درصد ترمز و 25 درصد ترمز) و طول بازوهای دوک در دو سطح (100 و 200 میلی‌متر) به عنوان متغیرهای آزمون بر صفات قطر نخ، درصد پارگی نخ و ظرفیت واقعی دستگاه بررسی شدند. نتایج بررسیها نشان میدهد که کاهش سرعت واحد جمع کننده باعث افزایش درصد پارگی نخ کرکی میشود و بنابراین تیمار طول بازو 200 میلی‌متر، مهار 25 درصد از سرعت جمعکنندۀ نخ و سرعت واحد ریسنده 600 دور در دقیقه، با میانگین قطر نخ 0/14 میلی‌متر دارای کمترین درصد پارگی نخ به میزان 21 درصد و ظرفیت واقعی 9/6 کیلوگرم در ساعت به عنوان مناسبترین تیمار عملکردی دستگاه نخ‌ریسی ساخته شده در این پژوهش تعیین شد.
مقاله پژوهشی
محمد شریفی؛ عرفان خسروانی مقدم؛ پیام حاتمی
چکیده
یکی از مسائل بسیار مهم در مدیریت تولید، انتخاب بهترین گزینه برای انجامدادن هر یک از فعالیت‌های تولید است به نحوی که هزینه و زمان تولید دارای کمترین مقدار و کیفیت دارای بالاترین مقدار ممکن باشد. با توجه به تعداد زیاد فعالیتها و گزینه‌های انتخابی برای هر فعالیت، معمولاً این انتخاب جواب منحصر به فرد ندارد و می‌توان با استفاده ...
بیشتر
یکی از مسائل بسیار مهم در مدیریت تولید، انتخاب بهترین گزینه برای انجامدادن هر یک از فعالیت‌های تولید است به نحوی که هزینه و زمان تولید دارای کمترین مقدار و کیفیت دارای بالاترین مقدار ممکن باشد. با توجه به تعداد زیاد فعالیتها و گزینه‌های انتخابی برای هر فعالیت، معمولاً این انتخاب جواب منحصر به فرد ندارد و می‌توان با استفاده از تابع مطلوبیت و اختصاص دادن وزن‌هایی به زمان، هزینه و کیفیت، بهترین جواب را از بین جوابهای به دست آمده انتخاب کرد. به دلیل اینکه تصمیم‌گیری برای آینده همیشه بر اساس احتمال است، در این پژوهش سعی شد تا با استفاده از ریاضیات منطق فازی برای هزینه، زمان و کیفیت فرایند تولید شیر، بازهای به صورت اعداد فازی در نظر گرفته شود و برای مدیریت ریسک، آلفاکاتی نیز در این بازه تعریف شود. پس از آن با به کارگیری و مقایسۀ دو الگوریتم ازدحام ذرات و الگوریتم ژنتیک، از بین روش‌های مختلف انجام دادن هر فعالیت در فرایند تولید شیر، تحت تاثیر آلفاکاتهای مختلف، بهترین روش برای هر فعالیت مشخص گردد. طبق نتایج به دست آمده، الگوریتم ازدحام ذرات نسبت به الگوریتم ژنتیک عملکرد بهتری در حل این مسئله از خود نشان داده است که در شرایط عدم قطعیت (0=α) مقدار زمان، هزینه و کیفیت به ترتیب 2180 روز و 118228/86 میلیون ریال و 46 درصد در الگوریتم ژنتیک و 2180 روز و 118224/20 میلیون ریال و 41 درصد در الگوریتم ازدحام ذرات محاسبه شده است. همچنین نشان داده شده است که با تنظیم مقدار آلفا با توجه به شرایط کاری می‌توان میزان ریسک موجود در فرایند تولید را مدیریت کرد و با انجامدادن فعالیت‌های فرایند، طبق شیوه‌ای که برای هر فعالیت طی اجرای الگوریتم تعیین میشود، به کمترین زمان و هزینه و بالاترین کیفیت ممکن دست پیدا کرد.
مقاله پژوهشی
صادق افضلی نیا؛ علیرضا ضیایی؛ سید ابراهیم دهقانیان؛ سید منصور علوی منش
چکیده
در این تحقیق اثر روش‌های خاکورزی حفاظتی و آبیاری بر خصوصیات خاک، بهره‌وری مصرف آب و عملکرد گندم در قالب طرح کرت‌های خرد شده با نه تیمار و سه تکرار بررسی شده است. این تحقیق از سال 1389 تا 1391 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بختاجرد در شهرستان داراب فارس اجرا شد. روش‌های آبیاری شامل آبیاری قطره‌ای نواری، آبیاری سطحی و آبیاری بارانی ...
بیشتر
در این تحقیق اثر روش‌های خاکورزی حفاظتی و آبیاری بر خصوصیات خاک، بهره‌وری مصرف آب و عملکرد گندم در قالب طرح کرت‌های خرد شده با نه تیمار و سه تکرار بررسی شده است. این تحقیق از سال 1389 تا 1391 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بختاجرد در شهرستان داراب فارس اجرا شد. روش‌های آبیاری شامل آبیاری قطره‌ای نواری، آبیاری سطحی و آبیاری بارانی به عنوان عامل اصلی و سه روش خاکورزی: مرسوم، کم‌خاک‌ورزی و بی‌خاک‌ورزی به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شدند. جرم مخصوص ظاهری خاک، نفوذپذیری خاک، میزان آب مصرفی، عملکرد گندم و بهره‌وری مصرف آب آبیاری تعیین شد. نتایج تحقیق نشان میدهد که روش‌های خاکورزی و آبیاری اثر معنیداری بر جرم مخصوص ظاهری خاک دارند به طوری که در آبیاری نواری قطره‌ای، در مقایسه با دیگر روش‌های آبیاری، جرم مخصوص ظاهری خاک بیشتر نشان داده شدهاست. همچنین، جرم مخصوص ظاهری خاک در روش‌های خاکورزی حفاظتی، نسبت به خاکورزی مرسوم، به طور متوسط 2/4 درصد بیشتر است. عملکرد گندم در روش‌های آبیاری تحت فشار نسبت به آبیاری سطحی بیشتر است. در روش‌های آبیاری نواری قطره‌ای و بارانی، در مقایسه با روش آبیاری سطحی، به ترتیب 59 و 40 درصد صرفهجویی در مصرف آب نشان داده شده است. بیشترین مقدار بهره‌وری مصرف آب مربوط به آبیاری نواری قطره‌ای و کمترین آن مربوط به آبیاری سطحی است.
مقاله پژوهشی
علی رشادصدقی
چکیده
در این تحقیق، با اجرای عملیات برداشت مکانیزۀ سیب‌زمینی با یک دستگاه سیب‌زمینی‌کن مجهز به زنجیر نقالۀ بدون تکاننده، در شرایط مختلف رطوبت خاک، سرعت پیشروی تراکتور و عمق کار تیغه، اثر هر یک از عوامل مذکور و اثر متقابل آنها بر میزان افت کمی و آسیب دیدگیهای مکانیکی به محصول بررسی و شرایط بهینه برای کاهش میزان آسیبهای وارد شده به ...
بیشتر
در این تحقیق، با اجرای عملیات برداشت مکانیزۀ سیب‌زمینی با یک دستگاه سیب‌زمینی‌کن مجهز به زنجیر نقالۀ بدون تکاننده، در شرایط مختلف رطوبت خاک، سرعت پیشروی تراکتور و عمق کار تیغه، اثر هر یک از عوامل مذکور و اثر متقابل آنها بر میزان افت کمی و آسیب دیدگیهای مکانیکی به محصول بررسی و شرایط بهینه برای کاهش میزان آسیبهای وارد شده به غده‌های سیب‌زمینی تعیین گردید. طرح آزمایشی مورداستفاده از نوع کرت‌های نواری خرد شده با سه فاکتور در قالب بلوک‌های کامل تصادفی و سه تکرار بود. میزان آسیبهای مکانیکی واردشده به غده‌های سیب‌زمینی در برداشت به روش مکانیزه با برداشت به روش سنتی (دستی) با آزمون t مورد مقایسۀ آماری قرار گرفت. با افزایش سرعت پیشروی به ویژه در خاک مرطوب، احتمالاً به دلیل افزایش حجم خاک انتقال‌یافته با نقالۀ ماشین، بر میزان غده‌های سیب‌زمینی دفن شدۀ پس از برداشت افزوده شد. در رطوبت پایین خاک، افزایش سرعت پیشروی تا 3 کیلومتر در ساعت، باعث کاهش میزان آسیبدیدگی پوست غده‌ها شد. شرایط بهینه برای برداشت مکانیزۀ سیب‌زمینی با حداقل افت کمی و آسیبهای مکانیکی وارد شده به محصول، رطوبت خاک 15-10 درصد بر پایۀ وزن خشک (60-40 درصد ظرفیت مزرعه‌ای خاک) و سرعت پیشروی 3-2 کیلومتر در ساعت تعیین گردید. در روش برداشت سنتی، آسیبها از نوع بریدگی غده‌هاست و در روش برداشت مکانیزه آسیب دیدگی پوست غده‌ها درصد بیشتری دارد. در حالت کلی، شدت آسیبهای خارجی وارد شده به غده‌های سیب‌زمینی در روش سنتی نسبت به روش مکانیزه به طور معنیداری بیشتر است.
مقاله پژوهشی
الیاس دهقان؛ محمدجواد شیخ داوودی؛ حسن ذکی دیزجی؛ عبدالعلی گیلانی
چکیده
هزینۀ کارگری و مصرف بالای آب در کشت نشایی برنج در ایران ، باعث گرایش روزافزون کشاورزان به کشت مستقیم بذر برنج به روش خشکه‌کاری شده است. مصرف زیاد بذر و نبود ماشین کارندۀ مخصوص از مشکلات خشکه‌کاری برنج است. هم‌اکنون برای خشکه‌کاری برنج از خطی‌کاری‌های مرسوم با مصرف بیش از 90 کیلوگرم در هکتار شلتوک استفاده میشود، در‌حالی‌که در ...
بیشتر
هزینۀ کارگری و مصرف بالای آب در کشت نشایی برنج در ایران ، باعث گرایش روزافزون کشاورزان به کشت مستقیم بذر برنج به روش خشکه‌کاری شده است. مصرف زیاد بذر و نبود ماشین کارندۀ مخصوص از مشکلات خشکه‌کاری برنج است. هم‌اکنون برای خشکه‌کاری برنج از خطی‌کاری‌های مرسوم با مصرف بیش از 90 کیلوگرم در هکتار شلتوک استفاده میشود، در‌حالی‌که در خشکه‌کاری، کشت تک‌بذر با الگوی20×20 سانتیمتر می‌تواند مصرف بذر را به 5 کیلوگرم در هکتار کاهش دهد. این پژوهش، به منظور ساخت و ارزیابی آزمایشگاهی صفحۀ بذر برای کشت مستقیم برنج به روش خشکه‌کاری با ردیف‌کار پنوماتیک اجرا شد. عوامل طراحی عبارت‌اند از شش نوع صفحۀ بذر و سه قطر سلول بذر. صفحات بذر شامل، صفحۀ مرسوم بدون شیار، سه نوع صفحه با شیار ذوزنقه‌ای با زاویۀ دیوارۀ 30، 45 و 60 درجه و دو نوع صفحه با شیار نیم‌دایره با دهانۀ 2 و 3 میلی‌متر و سه قطر سلول بذر 1/2، 1/3 و 1/5 میلی‌متر که در سه سطح مکش 40، 50 و 60 میلی‌بار به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار از نظر شاخصهای نکاشت، بیش‌کاشت (چند بذری)، دقت تغذیه و تعداد بذر در سلول ارزیابی شدند. نتایج بررسیها نشان میدهد که با افزایش نیروی مکش و قطر سلول بذر، شاخص نکاشت کاهش و شاخص بیش‌کاشت و تعداد بذر در هر سلول افزایش مییابد. صفحات جدید شیاردار نسبت به صفحة بذر مرسوم بدون شیار دارای دقت تغذیه بالاتر و شاخص نکاشت کمتری است. شیاردار کردن صفحه باعث پوشش بیشتر دهانۀ سلول و موجب کاهش درصد نکاشت و بیش‌کاشت بذر در کپه شد. بازتر شدن دهانۀ شیارهای ذوزنقه‌ای و نیم‌دایره باعث کاهش شاخص نکاشت و با شدت بیشتری باعث افزایش شاخص بیش‌کاشت و تعداد بذر در سلول شده است. به طور کلی، نتایج ارزیابی آزمایشگاهی نشان میدهد که برای کشت مستقیم بذر خشک برنج (خشکه‌کاری) با ردیف‌کار پنوماتیک، صفحات شیاردار ذوزنقه‌ای با زاویۀ دیوارۀ 45 و60 درجه با قطر سلول 1/2 و فشار مکش50 میلی‌بار از دیگر تیمارها برترند.
مقاله پژوهشی
رقیه پورباقر؛ محمد هاشم رحمتی؛ محمدرضا علیزاده؛ عباس رضایی اصل؛ ابراهیم اسماعیل زاده
چکیده
تعیین روش مناسب خشک کردن شلتوک یکی از عوامل موثر برکاهش ضایعات تبدیل است. در این تحقیق، اثر دمای هوا در سه سطح 40، 50 و 60 درجه سلسیوس (معادل شدت تابشهای 0/031، 0/042 و 0/053 وات بر سانتیمتر مکعب) و رطوبت نهایی شلتوک در سه سطح 8 تا 9، 9 تا 10 و 10 تا 11 درصد (بر مبنای خشک) بر مدت زمان خشک کردن و خصوصیات تبدیل رقم دمسیاه در خشککن بسترسیال با دو منبع ...
بیشتر
تعیین روش مناسب خشک کردن شلتوک یکی از عوامل موثر برکاهش ضایعات تبدیل است. در این تحقیق، اثر دمای هوا در سه سطح 40، 50 و 60 درجه سلسیوس (معادل شدت تابشهای 0/031، 0/042 و 0/053 وات بر سانتیمتر مکعب) و رطوبت نهایی شلتوک در سه سطح 8 تا 9، 9 تا 10 و 10 تا 11 درصد (بر مبنای خشک) بر مدت زمان خشک کردن و خصوصیات تبدیل رقم دمسیاه در خشککن بسترسیال با دو منبع حرارتی (تابش مادون قرمز و جریان هوای گرم) بررسی شد. آزمایشها به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی در سه تکرار اجرا شد. نتایج بررسیها نشان میدهد که اثر دما و روش خشک کردن روی مقدار شکستگی و ترک خوردگی دانه و مدت زمان خشک شدن در سطح احتمال یک درصد معنیدار است. با افزایش دمای هوای خشککن از 40 به 60 درجه سلسیوس، ترک خوردگی (از 5 به 14درصد) و شکستگی شلتوک (از 26 به 39 درصد) افزایش و مدت زمان خشک شدن از 964 دقیقه به 242 دقیقهکاهش مییابد. در هر سطح از دما و رطوبت مورد آزمایش، درصد ترک خوردگی و شکستگی دانه ها در خشککن بسترسیال مادون قرمز کمتر است تا در خشککن هوای گرم. میزان ترک خوردگی و شکستگی شلتوک در رطوبت 8 تا 9 درصد و دمای40 درجه سلسیوس در خشککن مادون قرمز کمترین مقدار (بهترتیب 5/67 و 26/9 درصد) و در رطوبت 8 تا 9 درصد در دمای 60 درجه سلسیوس در خشککن جریان هوای گرم بیشترین مقدار (بهترتیب 14 و 39/5 درصد) است.
