نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
- صادق افضلی نیا 1
- سید ابراهیم دهقانیان 2
- خدیجه علیجانی 3
- دادگر محمدی 4
- سید ماشاء الله حسینی 5
- افشار استخر 6
- سید منصور علوی منش 2
- ماشاءاله زارع 2
1 بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران.
2 بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
3 بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
4 مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس
5 3. بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
6 2. بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران.
چکیده
در این پژوهش اثر روش‌های خاک‌ورزی و کاشت (کاشت بر روی پشته‌های دائمی، بی‌خاک‌ورزی و خاک‌ورزی مرسوم) بر ویژگی‌های خاک شامل جرم مخصوص ظاهری، رطوبت و کربن آلی و مصرف آب، بهره‌وری آب و عملکرد محصول در تناوب ذرت علوفه‌ای-گندم در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تیمار و شش تکرار بررسی شد. نتایج نشان داد که تیمار کاشت روی پشته‌های دائمی بیشترین عملکرد ذرت علوفه‌ای (33/95 تن در هکتار) و گندم (01/7 تن در هکتار) را داشت و تیمار بی‌خاک‌ورزی کمترین عملکرد ذرت علوفه‌ای (06/87 تن در هکتار) و گندم (23/5 تن در هکتار) را به خود اختصاص داد که با روش خاک‌ورزی مرسوم اختلاف معنی‌دار نداشت. ذرت علوفه‌ای در روش خاک‌ورزی مرسوم بیشترین مقدار مصرف آب (9531 مترمکعب در هکتار) را داشت و کمترین مقدار مصرف آب (8155 مترمکعب در هکتار) مربوط به روش بی‌خاک‌ورزی بود، اما به دلیل تغییرات عملکرد محصول متناسب با آب مصرفی، بین تیمارها از نظر بهره‌وری مصرف آب اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. گندم در روش کاشت روی پشته‌های دائمی بیشترین مقدار مصرف آب (7177 مترمکعب در هکتار) را داشت اما از نظر بهره‌وری مصرف آب گندم اختلاف معنی‌داری بین تیمارهای خاک‌ورزی و کاشت وجود نداشت. روش‌های بی‌خاک‌ورزی حفظ رطوبت لایه 0-20 سانتی‌متری خاک را در کشت ذرت علوفه‌ای افزایش داد (حدود 11 درصد) ولی در کشت گندم کمکی به افزایش حفظ رطوبت خاک نکرد.
کلیدواژه‌ها
)