لیلا عنبرستانی؛ مرتضی الماسی؛ حسین باخدا؛ محمد قهدریجانی
چکیده
پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت‌بندی راهبردهای افزایش بهره‌وری مکانیزاسیون کشاورزی در تولید گندم اجرا شد. این پژوهش مبتنی بر روش آمیخته و در دو فاز کیفی و کمی بود و از رویکرد تلفیقیSWOT، PESTEL و AHP بهره گرفته شد. نخست، با استفاده از تجزیه و تحلیل SWOT در چارچوب PESTEL، نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای مکانیزاسیون تولید گندم و راهبردهای ...
بیشتر
پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت‌بندی راهبردهای افزایش بهره‌وری مکانیزاسیون کشاورزی در تولید گندم اجرا شد. این پژوهش مبتنی بر روش آمیخته و در دو فاز کیفی و کمی بود و از رویکرد تلفیقیSWOT، PESTEL و AHP بهره گرفته شد. نخست، با استفاده از تجزیه و تحلیل SWOT در چارچوب PESTEL، نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای مکانیزاسیون تولید گندم و راهبردهای افزایش بهره‌وری مکانیزاسیون تولید گندم شناسایی و طبقه‌‌بندی شد. سپس، از آن جا که مسأله تصمیم‌گیری در تحقیق، از نوع چندمعیاره بود، از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی برای محاسبه وزن و اهمیت هر کدام از معیارها و راهبردها استفاده شد. برای گردآوری داده‌ها، از منابع مکتوب، مصاحبه و پرسشنامه ماتریس مقایسات زوجی استفاده شد و مشارکت‌کنندگان در پژوهش، خبرگان دانشگاهی و سازمانی در حوزه مکانیزاسیون کشاورزی بودند. نتایج نشان داد باوجود این که مکانیزاسیون در تولید گندم دارای نقاط قوت متعدد می‌باشد، اما نقاط ضعف تأثیرگذارتر هستند. همچنین باوجود این که مکانیزاسیون دارای تهدیدهای زیادی می‌باشد، اما فرصت‌ها تأثیرگذارتر هستند. لذا، باید تلاش کرد با کاستن از ضعف‌ها، از فرصت‌های موجود حداکثر استفاده برده شود. در نتیجه، از دیدگاه خبرگان، استراتژی‌های محافظه‌کارانه از نظر اهمیت در اولویت اول قرار گرفتند. افزایش کارایی فنی و توسعه ماشین‌های کشاورزی کوچک، تولید و توزیع فناوری‌های مناسب برای انواع نظام‌های بهره‌برداری، بهسازی و نوسازی سیستم ماشین‌های کشاورزی جهت تقویت معیشت کشاورزان، استفاده از شیوه‌های آبیاری تحت فشار و ایجاد تحول در فرایند آماده‌سازی زمین منطبق بر حفاظت و پایداری تولید، راهبردهای محافظه‌کارانه پیشنهادی در این پژوهش بودند.
الیاس دهقان؛ محمدجواد شیخ داوودی؛ حسن ذکی دیزجی؛ عبدالعلی گیلانی
چکیده
هزینۀ کارگری و مصرف بالای آب در کشت نشایی برنج در ایران ، باعث گرایش روزافزون کشاورزان به کشت مستقیم بذر برنج به روش خشکه‌کاری شده است. مصرف زیاد بذر و نبود ماشین کارندۀ مخصوص از مشکلات خشکه‌کاری برنج است. هم‌اکنون برای خشکه‌کاری برنج از خطی‌کاری‌های مرسوم با مصرف بیش از 90 کیلوگرم در هکتار شلتوک استفاده می‌شود، در‌حالی‌که در ...
بیشتر
هزینۀ کارگری و مصرف بالای آب در کشت نشایی برنج در ایران ، باعث گرایش روزافزون کشاورزان به کشت مستقیم بذر برنج به روش خشکه‌کاری شده است. مصرف زیاد بذر و نبود ماشین کارندۀ مخصوص از مشکلات خشکه‌کاری برنج است. هم‌اکنون برای خشکه‌کاری برنج از خطی‌کاری‌های مرسوم با مصرف بیش از 90 کیلوگرم در هکتار شلتوک استفاده می‌شود، در‌حالی‌که در خشکه‌کاری، کشت تک‌بذر با الگوی20×20 سانتی‌متر می‌تواند مصرف بذر را به 5 کیلوگرم در هکتار کاهش دهد. این پژوهش، به منظور ساخت و ارزیابی آزمایشگاهی صفحۀ بذر برای کشت مستقیم برنج به روش خشکه‌کاری با ردیف‌کار پنوماتیک اجرا شد. عوامل طراحی عبارت‌اند از شش نوع صفحۀ بذر و سه قطر سلول بذر. صفحات بذر شامل، صفحۀ مرسوم بدون شیار، سه نوع صفحه با شیار ذوزنقه‌ای با زاویۀ دیوارۀ 30، 45 و 60 درجه و دو نوع صفحه با شیار نیم‌دایره با دهانۀ 2 و 3 میلی‌متر و سه قطر سلول بذر 1/2، 1/3 و 1/5 میلی‌متر که در سه سطح مکش 40، 50 و 60 میلی‌بار به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار از نظر شاخص‌های نکاشت، بیش‌کاشت (چند بذری)، دقت تغذیه و تعداد بذر در سلول ارزیابی شدند. نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد که با افزایش نیروی مکش و قطر سلول بذر، شاخص نکاشت کاهش و شاخص بیش‌کاشت و تعداد بذر در هر سلول افزایش می‌یابد. صفحات جدید شیاردار نسبت به صفحة بذر مرسوم بدون شیار دارای دقت تغذیه بالاتر و شاخص نکاشت کمتری است. شیاردار کردن صفحه باعث پوشش بیشتر دهانۀ سلول و موجب کاهش درصد نکاشت و بیش‌کاشت بذر در کپه شد. بازتر شدن دهانۀ شیارهای ذوزنقه‌ای و نیم‌دایره باعث کاهش شاخص نکاشت و با شدت بیشتری باعث افزایش شاخص بیش‌کاشت و تعداد بذر در سلول شده است. به طور کلی، نتایج ارزیابی آزمایشگاهی نشان می‌دهد که برای کشت مستقیم بذر خشک برنج (خشکه‌کاری) با ردیف‌کار پنوماتیک، صفحات شیاردار ذوزنقه‌ای با زاویۀ دیوارۀ 45 و60 درجه با قطر سلول 1/2 و فشار مکش50 میلی‌بار از دیگر تیمارها برترند.
سعید ظریف نشاط؛ محمد مظهری؛ محمد حسین سعیدی راد
چکیده
زعفران در ایران که عمدتا در استان‌های خراسان رضوی و جنوبی تولید می‌شود، یکی از محصولات راهبردی بخش کشاورزی در این کشور است که با توجه به تقاضای بازارهای جهانی برای این محصول، رشد و توسعه آن می‌تواند زمینه‌های درآمد‌زایی و اشتغال‌زایی بیشتری را نسبت به قبل فراهم آورد. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که چگونه می‌توان با بهبود ...
بیشتر
زعفران در ایران که عمدتا در استان‌های خراسان رضوی و جنوبی تولید می‌شود، یکی از محصولات راهبردی بخش کشاورزی در این کشور است که با توجه به تقاضای بازارهای جهانی برای این محصول، رشد و توسعه آن می‌تواند زمینه‌های درآمد‌زایی و اشتغال‌زایی بیشتری را نسبت به قبل فراهم آورد. پرسش اصلی پژوهش حاضر این است که چگونه می‌توان با بهبود روش‌های مکانیزاسیون در مراحل مختلف تولید این محصول، باعث افزایش تولید آن شد. این پژوهش کاربردی-توسعه‌ای و روش بررسی آن توصیفی-تحلیلی است. با بهره‌گیری از مدل SWOT که از مهم‌ترین مدل‌های برنامهریزی راهبردی محسوب می‌شود، نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای روش‌های مکانیزاسیون در فرآیند تولید زعفران در منطقه، بررسی و شناسایی و مناسب‌ترین راهبردها برای توسعۀ مکانیزاسیون آن ارائه شد. بر اساس نتایج تحقیق، در ماتریس ارزیابی عوامل داخلی (ضعف و قوت) جمع نمره‌های نهایی 73/2 شده است که نشان می‌دهد نقاط قوت از نقاط ضعف بیشتر است. همچنین، ماتریس عوامل خارجی (تهدید و فرصت) نیز با مجموع امتیاز 67/2 نشان‌دهندۀ آن است که در وضعیت موجود می‌توان با تقویت فرصت‌ها در مقابل تهدید‌ها واکنش راهبردی مناسب را نشان داد. بنابراین، راهبرد تهاجمی (SO) بهترین راهبرد جهت حرکت به سمت بهبود و توسعۀ مکانیزاسیون در مزارع زعفران در استان خراسان است. با استفاده از ماتریس برنامهریزی استراتژیک کمّی (QSPM) استراتژی‌های برتر در راهبرد تهاجمی تعیین گردید.
