نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مهندسی مکانیزاسیون کشاورزی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

2 گروه مکانیزاسیون کشاورزی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

3 عضو هیات علمی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت‌بندی راهبردهای افزایش بهره‌وری مکانیزاسیون کشاورزی در تولید گندم اجرا شد. این پژوهش مبتنی بر روش آمیخته و در دو فاز کیفی و کمی بود و از رویکرد تلفیقیSWOT، PESTEL و AHP بهره گرفته شد. نخست، با استفاده از تجزیه و تحلیل SWOT در چارچوب PESTEL، نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای مکانیزاسیون تولید گندم و راهبردهای افزایش بهره‌وری مکانیزاسیون تولید گندم شناسایی و طبقه‌‌بندی شد. سپس، از آن جا که مسأله تصمیم‌گیری در تحقیق، از نوع چندمعیاره بود، از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی برای محاسبه وزن و اهمیت هر کدام از معیارها و راهبردها استفاده شد. برای گردآوری داده‌ها، از منابع مکتوب، مصاحبه و پرسشنامه ماتریس مقایسات زوجی استفاده شد و مشارکت‌کنندگان در پژوهش، خبرگان دانشگاهی و سازمانی در حوزه مکانیزاسیون کشاورزی بودند. نتایج نشان داد باوجود این که مکانیزاسیون در تولید گندم دارای نقاط قوت متعدد می‌باشد، اما نقاط ضعف تأثیرگذارتر هستند. همچنین باوجود این که مکانیزاسیون دارای تهدیدهای زیادی می‌باشد، اما فرصت‌ها تأثیرگذارتر هستند. لذا، باید تلاش کرد با کاستن از ضعف‌ها، از فرصت‌های موجود حداکثر استفاده برده شود. در نتیجه، از دیدگاه خبرگان، استراتژی‌های محافظه‌کارانه از نظر اهمیت در اولویت اول قرار گرفتند. افزایش کارایی فنی و توسعه ماشین‌های کشاورزی کوچک، تولید و توزیع فناوری‌های مناسب برای انواع نظام‌های بهره‌برداری، بهسازی و نوسازی سیستم ماشین‌های کشاورزی جهت تقویت معیشت کشاورزان، استفاده از شیوه‌های آبیاری تحت فشار و ایجاد تحول در فرایند آماده‌سازی زمین منطبق بر حفاظت و پایداری تولید، راهبردهای محافظه‌کارانه پیشنهادی در این پژوهش بودند.

کلیدواژه‌ها