صادق افضلی نیا؛ سید ابراهیم دهقانیان؛ خدیجه علیجانی؛ دادگر محمدی؛ سید ماشاء الله حسینی؛ افشار استخر؛ سید منصور علوی منش؛ ماشاءاله زارع
چکیده
در این پژوهش، اثر روش‌های خاک‌ورزی و کاشت (کاشت روی پشته‌های دائمی، بی‌خاک‌ورزی و خاک‌ورزی مرسوم) بر ویژگی‌های خاک شامل جرم مخصوص ظاهری، رطوبت و کربن آلی و مصرف آب، بهره‌وری آب و عملکرد محصول در تناوب ذرت علوفه‌ای-گندم در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تیمار و شش تکرار بررسی شد. نتایج بررسیها نشان داد که تیمار کاشت ...
بیشتر
در این پژوهش، اثر روش‌های خاک‌ورزی و کاشت (کاشت روی پشته‌های دائمی، بی‌خاک‌ورزی و خاک‌ورزی مرسوم) بر ویژگی‌های خاک شامل جرم مخصوص ظاهری، رطوبت و کربن آلی و مصرف آب، بهره‌وری آب و عملکرد محصول در تناوب ذرت علوفه‌ای-گندم در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تیمار و شش تکرار بررسی شد. نتایج بررسیها نشان داد که تیمار کاشت روی پشته‌های دائمی بیشترین عملکرد ذرت علوفه‌ای (33/95 تن در هکتار) و گندم (01/7 تن در هکتار) و تیمار بی‌خاک‌ورزی کمترین عملکرد ذرت علوفه‌ای (06/87 تن در هکتار) و گندم (23/5 تن در هکتار) را دارد که با روش خاک‌ورزی مرسوم اختلاف معنی‌دار ندارد. نتایج همچنین نشان داد که ذرت علوفه‌ای در روش خاک‌ورزی مرسوم بیشترین مقدار مصرف آب (9531 مترمکعب در هکتار) را دارد، و کمترین مقدار مصرف آب (8155 مترمکعب در هکتار) مربوط به روش بی‌خاک‌ورزی است، اما به دلیل تغییرات عملکرد محصول متناسب با آب مصرفی، بین تیمارها از نظر بهره‌وری مصرف آب اختلاف معنی‌داری مشاهده نشد. گندم در روش کاشت روی پشته‌های دائمی بیشترین مقدار مصرف آب (7177 مترمکعب در هکتار) را داشت اما از نظر بهره‌وری مصرف آب گندم اختلاف معنی‌داری بین تیمارهای خاک‌ورزی و کاشت وجود نداشت. روش‌های بی‌خاک‌ورزی حفظ رطوبت لایۀ صفر تا 20 سانتی‌متری خاک را در کشت ذرت علوفه‌ای افزایش داد (حدود 11 درصد) ولی در کشت گندم کمکی به افزایش حفظ رطوبت خاک نکرد.
صادق افضلی نیا؛ علیداد بوستانی؛ عبدالحمید کریمی؛ دادگر محمدی؛ سید منصور علوی منش؛ ماشاءاله زارع؛ علی نوروزی
چکیده
در این تحقیق، اثر مرطوب کردن لایۀ سطحی یونجه بر مقدار تلفات کمی و کیفی آن بررسی شد. پژوهش در قالب آزمایش یک بار خرد شده با 12 تیمار و سه تکرار به مدت دو سال (1399 تا 1401) اجرا شد. تیمارها شامل مقدار آب پاشش شده در چهار سطح 0، 250، 350 و 450 لیتر در هکتار به عنوان فاکتور اصلی و فاصلۀ زمانی بین آب‌پاشی و بسته‌بندی علوفه در سه سطح بلافاصله، نیم ساعت ...
بیشتر
در این تحقیق، اثر مرطوب کردن لایۀ سطحی یونجه بر مقدار تلفات کمی و کیفی آن بررسی شد. پژوهش در قالب آزمایش یک بار خرد شده با 12 تیمار و سه تکرار به مدت دو سال (1399 تا 1401) اجرا شد. تیمارها شامل مقدار آب پاشش شده در چهار سطح 0، 250، 350 و 450 لیتر در هکتار به عنوان فاکتور اصلی و فاصلۀ زمانی بین آب‌پاشی و بسته‌بندی علوفه در سه سطح بلافاصله، نیم ساعت و یک ساعت بعد از آب‌پاشی به عنوان فاکتور فرعی بود. تلفات کمی یونجه شامل تلفات در قسمت بردارنده و محفظۀ تراکم، تلفات حمل و نقل و تلفات کل و فاکتورهای کیفی علوفه شامل مادۀ خشک، پروتئین خام، چربی، مادۀ آلی، خاکستر، الیاف انحلال ناپذیر در پاک کنندۀ اسیدی، الیاف انحلالناپذیر در پاککنندۀ خنثی اندازه‌گیری و مقدار آفلاتوکسین بعد از شش ماه انبارمانی تعیین شد. نتایج بررسیها نشان داد که آب‌پاشی روی یونجه به مقدار 450 لیتر آب در هکتار نسبت به تیمار بدون آب‌پاشی (تیمار شاهد)، تلفات بردارنده بیلر، تلفات محفظۀ تراکم بیلر، تلفات حمل و نقل و تلفات کل را به ترتیب به مقدار 4/20، 3/34، 7/4 و 1/21 درصد کاهش داد. فاصلۀ زمانی بین آب‌پاشی و بسته‌بندی یونجه اثر معنی‌داری بر تلفات کمّی یونجه در مرحله بسته‌بندی و حمل و نقل نداشت. نتایج تحقیق همچنین نشان داد که آب‌پاشی روی یونجه، خواص کیفی یونجۀ بسته‌بندی شده را در مدت انبارمانی (شش ماه) تحت تأثیر منفی خود قرار نمی‌دهد و باعث کاهش کیفیت یونجه بسته‌بندی شده، نمی‌شود.
دادگر محمدی؛ صادق افضلی نیا
چکیده
این تحقیق در تناوب گندم-پنبه در ایستگاه تحقیقات کشاورزی داراب به‌مدت چهار سال اجرا و از طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تیمار (بی‌خاک‌ورزی، کم‌خاک‌ورزی و خاک‌ورزی مرسوم) و چهار تکرار استفاده شد. در این تحقیق، روش‌های مختلف خاک‌ورزی از نظر اقتصادی با هم مقایسه شدند. با برآورد هزینه‌ها و درآمدهای تیمارهای مختلف و با استفاده از روش ...
بیشتر
این تحقیق در تناوب گندم-پنبه در ایستگاه تحقیقات کشاورزی داراب به‌مدت چهار سال اجرا و از طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تیمار (بی‌خاک‌ورزی، کم‌خاک‌ورزی و خاک‌ورزی مرسوم) و چهار تکرار استفاده شد. در این تحقیق، روش‌های مختلف خاک‌ورزی از نظر اقتصادی با هم مقایسه شدند. با برآورد هزینه‌ها و درآمدهای تیمارهای مختلف و با استفاده از روش ارزش کنونی خالص تغییرات بازده برنامه‌ای، سودمندترین تیمار انتخاب شد. در تصمیم‌گیری برای انتخاب شیوة خاک‌ورزی مناسب، از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد عملکرد گندم و پنبه در تیمارهای مختلف خاک‌ورزی در اکثر سال‌هایی که تحقیق ادامه داشته است، اختلاف معنی‌داری با هم ندارند. روش‌های کم‌خاک‌ورزی و بی‌خاک‌ورزی، در مقایسه با خاک‌ورزی مرسوم، هزینه‌های تولید را به‌ترتیب 5 و 10 درصد کاهش داده‌اند. روش‌های کم‌خاک‌ورزی و بی‌خاک‌ورزی، در مقایسه با خاک‌ورزی مرسوم، مصرف سوخت را به‌ترتیب به‌‌میزان 60 و 77 درصد کاهش داده‌اند. در روش‌های کم‌خاک‌ورزی و بی‌خاک‌ورزی ظرفیت مزرعه‌ای مؤثر افزایش چشم‌گیری دارد، به‌‌طوری‌‌که زمان عملیات تهیة زمین در مقایسه با خاک‌ورزی مرسوم به‌ترتیب 62 و 74 درصد کاهش یافت. ارزش فعلی بازده برنامه‌ای در روش خاک‌ورزی مرسوم (53662 هزار ریال) نسبت به ارزش فعلی بازده برنامه‌ای در روش‌های کم‌خاک‌ورزی (46379 هزار ریال) و بی‌خاک‌ورزی (38149 هزار ریال) بیشترین مقدار است. با لحاظ کردن مجموعه‌ای از عوامل در تصمیم‌گیری، اولاً عملکرد در واحد سطح (312/0)، هزینة تولید (221/0) و مصرف آب (219/0) بیشترین وزن را در تصمیم‌گیری کشاورزان در انتخاب شیوة خاک‌ورزی دارند و ثانیاً سیستم‌های خاک‌ورزی حفاظتی در اولویت بالاتری قرار دارند.
