نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران

2 دانشیار گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران

3 استادیار گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران

4 استادیار گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران

چکیده

رسیدن به الگوی کشت باغی مناسبی که بتوان از آن بیشینه بهره‌ را از عوامل و نهاده­های تولید، به ‌ویژه عامل محدودکننده یعنی ‌آب، به ‌دست آورد ضرورتی انکارناپذیر است. پرسش اصلی در این پژوهش این است که با توجه به وضعیت موجود در باغداری استان قزوین، شرایط بهینه برای تعیین الگوی کشت و اختصاص نهاده­ها در باغ­های مختلف بر چه پارامترهایی تاکید دارد. به منظور تعیین الگوی بهینۀ کشت، اطلاعات درآمد و هزینه­های باغداران به­ صورت مجزا پرسیده­ شد. این مقادیر از طریق استفاده از آمارنامه­های سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین و مصاحبه با باغداران شهرستان بوئین­زهرا و تکمیل 73 پرسشنامه (روش نمونه‌گیری تصادفی ساده دو مرحله­ای) برای باغداران در سال 1398 - 1397 استخراج و پردازش شد. مدل برنامه­ریزی آرمانی نهایی با 4 متغیر تصمیم برای کل منطقه فرموله شد. همچنین برای ارائۀ الگوی مناسب کشت محصولات باغی از روش برنامه­ریزی آرمانی با استفاده از نرم‌افزار Lingo Ver. 17 استفاده شد. مطابق با نتایج مدل در مورد کودهای فسفاته و پتاسه کاهش مصرف به میزان 5/9 درصد (بیش از میزان آرمان) و در مورد کود نیتروژنی کاهش مصرف به ­میزان 8 درصد حاصل شد. در مورد سه آرمان کاهش مصرف علف­کش، حشره­کش و قارچ­کش موفقیت بیش از حد یعنی به ترتیب 5/4، 7/5 و 8 درصد مشاهده شد. با توجه به وجود منابع آبی فراوان در این منطقه، در مورد 12 آرمان مربوط به کاهش آب نیز موفقیت بیش از حد یعنی کاهش یک درصد در مصرف آب مشاهده شد.

کلیدواژه‌ها

Alabdulkader, A. M., AI – Amoud, A. I., Awad, A. I., & Awad, F. S. (2012). Optimization of the cropping pattern in Saudi Arabia using a mathematical programming sector model. Agricultural Economics/ Zemedelska Ekonomika, 12, 58-69.
Asadpoor, H. (1997). Application of goal planning at determining the optimum model with emphasis on different ways to prioritize goals in the plains of Iran (Case Study Dasht-e-Naz Sari) (M. S. Thesis), Economic Agriculture, University of Tehran, Iran. (in Persian)
Babiker, M., Criqui, P., Ellerman, D., Reilly. J., & Viguier, L. (2003). Assessing the impact of carbon tax differentiation in the European Union. Environmental Modeling and Assessment, 8, 187-197.
Bachmat, Y. (1994). Groundwater contamination and control. Marcel decker, Inc., New York.
Baldock, D., & Bishop, K. (1996). Growing greener, sustainable agriculture in the UK, report for council for the protection of rural England (CPRE) and world wide fund for nature (WWF-UK).
Branca, G., Lipper, L., McCarthy, N., & Jolejole, M. C. (2013). Food security, climate change, and sustainable land management. Agronomy for Sustainable Development, 33(4), 635–50.
Dube, T., Moyo, P., Ncube, M., & Nyathi, D. (2016). The impact of climate change on agro-ecological based livelihoods in Africa: A review. Journal of Sustainable Development, 9(1), 256.
Hajrahimi, M., & Torkamini, J. (1997). Application of goal programming in determining optimum program of agricultural units (Case Study Azarbaijan Gharbi). Journal of Agricultural and Development Economics, 20, 39-51. (in Persian)
Haupt, R. L., & Haupt, S. E. (2004). Practical genetic algoritm. John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey.
Hudak, P. F. (2000). Regional trends in nitrate content of Texas groundwater. Journal of Hydrology, 228, 37-47.
Kalogirou, S. A. (2004). Solar thermal collectors and applications. Progress in Energy and Combustion Science, 30, 231-295.
Khadem Adam, N. (1991). Agricultural Economics Policy in Different Systems and Iran. Second Ed. Information Institute Publications, Tehran. (in Persian)
Kohansal, M., & Soruri, A. (2013). Determining the optimal cultivation pattern of major crops in Khorasan Razavi province using fuzzy multi-objective linear programming and hyperbolic membership function. Agricultural Economics and Development, 21(82), 1-11. (in Persian)
Kolawole, O. D., Motsholapheko, M. R., Ngwenya, B. N., Thakadu, O., Mmopelwa, G., & Kgathi, D. L. (2016). Climate variability and rural livelihoods: How households perceive and adapt to climatic shocks in the Okavango Delta, Botswana. Weather, Climate, and Society, 8(2), 131-45. doi: 10.1175/wcas-d-15-0019.1.
Lara P., & Stancu-Minasian I. (1999). Fractional programming: a tool for the assessment of sustainability. Agricultural Systems, 62,131-141.
Leiva F. R., & Morris J. (2001). Mechanization and sustainability in arable farming in England. Journal of Agriculture Engineering Research, 79(1), 81-90.
Nyanga, A., Kessler, A., & Tenge, A. (2016). Key socio-economic factors influencing sustainable land management investments in th West Usambara Highlands, Tanzania. Land Use Policy, 51, 260-266.
doi: 10.1016/j.landusepol.2015.11.020.
Pretty, J., Toulmin, C., & Williams, S. (2011). Sustainable intensification in African agriculture. International Journal of Agricultural Sustainability, 9(1), 5-24. doi: 10.3763/ijas.2010.0583.
Shirdeli, A., & Dastvar, S. (2014). An optimization technique for cropping patterns and land consolidation: A case study for irrigation network. Management Science Letters, 4(9), 2087-2092.
Shisanya, S., & Mafongoya, P. (2016). Adaptation to climate change and the impacts on household food security among rural farmers in Umzinyathi District of Kwazulu-Natal, South Africa. Food Security, 8(3), 597-608. doi: 10.1007/s12571-016-0569-7.
Teshome, A., Graaff, J., Ritsema, C., & Kassie, M. (2016). Farmers' perceptions about the influence of land quality, land fragmentation and tenure systems on sustainable land management in the north western Ethiopian highlands. Land Degradation & Development, 27(4), 884-98. doi: 10.1002/ldr.2298.
Zander, I., & Zander, U. (2005). The inside track: on the important (but neglected) role of customers in the resource-based view of strategy and firm growth. Journal of Management Studies, 42(8), 1519-1548.