نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 هیات علمی بخش تحقیقات فنی و مهندسی مرکز تحقیقات کشاورزی فارس

2 کارشناس بخش تحقیقات خاک و آب مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس(داراب)

چکیده

در سیستم ­های خاک­ورزی حفاظتی، بقایای زیاد محصولات زراعی بر سطح خاک، کارایی کارنده ­های کاشت مستقیم و در نتیجه تولید محصول را پایین می­ آورد و بدین ­گونه پذیرش این سیستم ­ها توسط کشاورزان را محدود می ­کند. برای ارزیابی کارایی کارندة کاشت مستقیم در روش­ های مختلف مدیریت بقایای محصولات و اثر آن بقایا بر عمق کاشت، سرعت جوانه ­زنی، یکنواختی عمق کاشت و ظرفیت مزرعه ­ای مؤثر در زراعت ذرت، مطالعه ­ای مزرعه ­ای با استفاده از طرح  بلوک­ های کامل تصادفی با چهار تیمار و پنج تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل رها­ کردن بقایای گیاهی (T1)، بیرون­ بردن (T2)،
خرد­ کردن (T3) و دیسک ­زدن آنها (T4) بود. از تحلیل عاملی به ­منظور گروه ­بندی و تعیین مؤثرترین شاخص ­های کارایی کارنده استفاده شد. نتایج بررسی­ ها نشان داد که روش­ های مختلف مدیریت بقایای گیاهی تأثیر معنی­ داری بر ظرفیت مزرعه ­ای مؤثر، عمق کاشت، سرعت جوانه­ زنی و یکنواختی عمق کاشت ذرت دارد. کمترین میزان عمق کاشت و یکنواختی توزیع عمودی بذر در روش T1 مشاهده شد. یافته ­ها نشان می­دهد تأثیر روش­ های مختلف مدیریت بقایای گیاهی بر سرعت جوانه­زنی و یکنواختی عمق کاشت به ­ترتیب به ­صورت T2>T3>T1>T4و T2>T3>T4>T1 است. نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان می­دهد که سرعت جوانه­ زنی، عمق کاشت و یکنواختی عمق کاشت برجسته­ ترین شاخص ­های کارایی کارنده کاشت مستقیم ذرت شناخته می­ شوند.

کلیدواژه‌ها

Altikat, S., Celik, A., & Gozubuyuk, Z. (2013). Effect of various no-till seeders and stubble conditions on sowing performance of common vetch. Soil Tillage Research, 126, p. 72- 77.
 
Ambebe, T. F., Dang, Q. L., & Li, J. (2009). Low soil temperature inhibits the effect of high nutrient suply on photosynthetic response to elevated carbon dioxide concentration in white birch seedlings. Tree Physiololgy, 30, p. 234-243.
 
Bol, M. B., & Mohamed, H. I. (2006). Development of a computer model for machinery selection and management. Journal of Agricultural Science, 14(2): p. 135-149. 
 
Carter, M. R. (1994). A review of conservation tillage strategies for humd temprate regions. Soil Tillage Research, 31, p. 289-301.
 
Celik, A., & Altikat, S. 2010. Effects of various stripwidths and tractor forward speeds in strip tillage on soil physical properties and yield of silage corn. Journal of Agricultural Science, 16, p. 169-179.
 
Chen, Y., Lobb, D., Cavers, C., Tessier, S., & Monero, F. (2002). Straw incorporation through tillage practices under heavy clay soil conditions. Research Report. Submitted to Covering New Ground Program. Manitoba. Canada.
 
Chen, Y., Monero, F., Lobb, D., Tessier, S., & Cavers, C. (2004). Effects of six tillage methods on residue incorporation and crop performance under a heavy clay soil condition. Transactions of the ASAE, 47(4): p. 1003-1010.
 
Cochran, V. L., Elliot, L. F., & Papendick, R. I. (1982). Effect of crop residue management and tillage on water use efficiency and yield of winter wheat. Agronomy Journal, 74(6): p.
929-932.
 
Cuomo, G. J., Redfearn, D. D., & Blouin, D. C. (1999). Management of warm-season annual grass residue on annual ryegrass establishment and production. Agronomy Journal, 91, p. 666-671.
 
Elmi, A. A., Madramootoo, C., & Amel, C. H. (2003). Denitrification and nitrous oxide to nitrous oxide plus dinitrogen ratios in the soil profile under three tillage system. Biology and Fertility of Soils, 38, 340-348.
 
Ford, J. H., & Hicks, D. R. (1992). Corn growth and yield in uneven emerging stand. Journal of Production Agriculture, 5, p. 185-188.
 
Guerif, J., Richard, G., Durr, C., & Roger-Estrade, J. (2001). A review of tillage effects on crop residue management, seedbed condition and seedling establishment. Soil Tillage Research, 61, p. 13-32.
 
Hanna, H. M., Melvin, S. W., & Pope, R. O. (1995). Tillage implement operational effects on residue cover. Transactions of the ASAE, 11(2): p. 205-210.
 
Jagadamma, S., Lal, R., Robert, R. G., & Adee, E. A. (2008). Nitrogen fertilization and crroping system impacts on soil properties and their relationship to crop yield in the central corn belt, USA. Soil Tillage Research, 98, p. 120-129.
 
Janelle, L., Tessier, S., & Lague, C. (1993). Seeding tool design for no-tillage conditions in north-east America. ASAE Paper No. 93-1561. ASAE, St. Joseph, MI.
 
Kaspar, T. C., Erbach, D. C., & Cruse, R. M. (1990). Corn response to seed-row residue removal. Soil Science Society of America Journal, 54, p. 1112-1117.
 
Lal, R. (1995). Erosion–crop productivity relationships for soils of Africa. Soil Science Society of America Journal, 59, p. 661-667.
 
Licht, M. A. &  Al-Kaisi, M. (2005) Strip-Tillage effect on seedbed soil temperature and other soil physical properties. Soil and Tillage Research, 80, 233-249.
 
Liu, W., Tollenaar, M., Stewart, G., & Deen, W. (2004b). Response of corn grain yield to spatial and temporal variabilityin emergence. Crop Science, 44, p. 847-854.
 
Morrison, J. E., & Gerik, T. J. (1985). Planter depth control: Predictions and projected effects on crop emergence. Transactions of the ASAE, 28, p. 1419-1424.
 
Nielsen, R. L. (2001). Stand establishment variability in corn. Journal of Production Agriculture, 8, p. 391-393.
 
Parent, G., Tessier, S., Allard, G., & Angers, D. A. (1993). Semis direct des plantes fourrageres au Quebec: une revue. Canadian Agricultural Engineering, 37, p. 29-39.
 
Repo, T., Kalliokoski, T., Domisch, T., & Finér, L. (2005). Effects of timing of soil frost thawing on Scots pine. Tree Physiology, 25, p. 1053-1062.
 
Roozbeh, M., & Ghanbari, A. H. (2017). Impacts of residue management methods and fertilizer levels of nitrogen on soil residual nitrate and nitrogen uptake under no-tillage system of corn. Agric. Mechanical System Research, 18(69): p. 85-96. 
 
Senapati, P. C., Mohapatra, P. K., & Dikshit, U. N. (1992). Field evaluation of seeding devices for finger-millet. Agricultural Mechanization in Asia, Africa, and Latin America, 23(3): p. 21-28.
 
Sharma, S. (1996). Applied Multivariate Techniques. John Wiley and Sons. NY.
 
Shiferaw, B., & Holden, S. T. (1998). Resource degradation and adoption of land conservation technologies in the Ethiopian Highlands: A case study in Andit Tid, North Shewa. Agricultural Economics, 18, p. 233-247.
 
Siemens, M. C., Wilkins, D. E., & Correa, R. F. (2004). Development and evaluation of residue management wheel for hoe type no-till drill. Transactions of the ASAE, 47(2): p. 397-404.
 
Siemens, M. C., & Wilkins, D. E. (2006). Effect of residue management methods on no-till drill performance. Applied Engineering in Agriculture, 25(1): p. 51-60.
 
Singh, B., & Singh, T. P. (1995). Development and performance of zero-till seed drill. Journal of Agricultural Engineering Research, 32(1-4): p. 13-23.
 
Smith, J., Hofman, V., & Taylor, R. (2000). Residue Management at Harvest. In: Reeder, R. (Ed.) Conservation Tillage Systems and Management. 2nd Ed. Ames, Iowa.
 
Staricka, J. A., Allmaras, R. R., & Nelson, W. W. (1991). Spatial variation of crop residue incorporation by tillage. Soil Science Society of America Journal, 55, p. 1668-1674.
 
Tessier, S., Saxton, K. E., Papendick, R. I., & Hyde, G. M. (1991). Zero-tillage furrow opener effects on seed envirioment and wheat emergence. Soil Tillage Research, 21, p. 347-360.
 
Wicks, G. A., Cruchfiel, A., & Burnside, O. (1994). Influence of wheat straw mulch on metolachlor corn growth and yield. Weed Science, 1, 141-147.
 
Wilkins, D. E., Bolton, F., & Saxton, K. A. (1992). Evaluating seeders for conservation tillage production of peas. Applied Engineering in Agriculture, 8(2): p. 165-170.
 
Wuest, B. W., Albrecht, S. L., & Skirvin, K. W. (2000). Crop residue position and interference with wheat seedling development. Soil Tillage Research, 55(3-4): p. 175-182.