علی فرحمندی؛ مجتبی نادری بلداجی؛ مارال عجمیان؛ مهدی قاسمی ورنامخواستی؛ سامان آبدانان مهدی زاده
چکیده
نیشکر محصولی است کلیدی در تولید شکر کشور که قطب تولید آن در استان خوزستان است. پس از برداشت از مزرعه و ورود آن به کارخانه، نیشکر با استفاده از دستگاه شریدر خرد و الیافی میشود. در این مطالعه، برای سنجش ساکاروز موجود در نیشکر شرید شده، روش طیفسنجی دیالکتریک در بازه بسامد صفر تا صد مگاهرتز با استفاده از حسگر دیالکتریک استوانهای ...
بیشتر
نیشکر محصولی است کلیدی در تولید شکر کشور که قطب تولید آن در استان خوزستان است. پس از برداشت از مزرعه و ورود آن به کارخانه، نیشکر با استفاده از دستگاه شریدر خرد و الیافی میشود. در این مطالعه، برای سنجش ساکاروز موجود در نیشکر شرید شده، روش طیفسنجی دیالکتریک در بازه بسامد صفر تا صد مگاهرتز با استفاده از حسگر دیالکتریک استوانهای با قابلیت تراکم نمونه ارزیابی شد. تعداد 55 نمونه نیشکر شرید شده در فصل برداشت نیشکر در سال 1400 از فرایند تولید کارخانۀ شکر خام سلمان فارسی خوزستان تهیه شد و ضمن اندازهگیری شاخصهای بریکس با روش رفرکتومتری، Pol با روش پلاریمتری ساده و درصد ساکاروز با روش پلاریمتری مضاعف، نمونهها با حسگر دیالکتریک مورد سنجش قرار گرفت و طیفهای حاصل از آن برای سنجش میزان شاخصههای غلظت قند (به عنوان متغیرهای وابسته) تحلیل شد. از روشهای رگرسیونی چند متغیره حداقل مربعات جزیی (PLSR)، رگرسیون مولفههای اصلی (PCR) و رگرسیون ماشین بردار پشتیبان (SVR) برای توسعۀ مدلهای پیشبینی متغیرهای غلظت استفاده شد. اعتبارسنجی مدل پیشبینی PLSR پیشبینی قویتری از درصد ساکاروز حاصل از روش پلاریمتری مضاعف (79/0 R2=، 75/0 RMSE= و 22/2RPD=) در مقایسه با Pol (76/0 R2=، 8/0 RMSE= و 07/2RPD=) و بریکس (77/0 R2=، 89/0 RMSE= و 2RPD=) نشان داد. این نتیجه با سهم بیشتر قند ساکاروز در مواد انحلالپذیر در عصاره نیشکر و تعداد گروههای بیشتر OH مولکول ساکاروز در مقایسه با دیگر قندهای موجود در عصاره و تأثیر غالب ساکاروز بر خصوصیات دیالکتریک عصارۀ نیشکر قابل توجیه است. با بهینهسازی و بهبود دقت سنجش این روش میتوان ابزاری ساده و کم هزینه برای استفاده در صنایع شکر ارائه داد.