حمیدرضا گازر؛ محمدرضا علیزاده؛ محمد یونسی الموتی
چکیده
در این مقاله، عملکرد و انرژی مصرفی سه نوع کارخانۀ شالیکوبی سنتی (پوست کن و سفیدکن تیغهای)، نیمهمدرن (پوستکن غلتک لاستیکی و سفیدکن تیغهای) و مدرن (پوستکن غلتک لاستیکی و سفیدکن سایشی) در استان مازندران بررسی و پارامترهای راندمان تبدیل، درجۀ پوستکنی، درصد شکستگی برنج قهوهای و برنج سفید، درجۀ ســفیدی و برخی شاخصهای ...
بیشتر
در این مقاله، عملکرد و انرژی مصرفی سه نوع کارخانۀ شالیکوبی سنتی (پوست کن و سفیدکن تیغهای)، نیمهمدرن (پوستکن غلتک لاستیکی و سفیدکن تیغهای) و مدرن (پوستکن غلتک لاستیکی و سفیدکن سایشی) در استان مازندران بررسی و پارامترهای راندمان تبدیل، درجۀ پوستکنی، درصد شکستگی برنج قهوهای و برنج سفید، درجۀ ســفیدی و برخی شاخصهای کیفی برنج پس از پخت مانند ژلاتینه شدن، نسبت افزایش طول دانه و آمیلوز آن تحقیق شد. نتایج بررسیها نشان میدهد که در سامانههای سنتی، نیمهمدرن و مدرن، میانگین راندمان کلی تبدیل برنج اختلاف معنیداری وجود ندارد. محدودۀ تغییرات راندمان تبدیل در سامانههای مورد بررسی بین 45/62 تا 63/58 درصد است. در سامانههای تبدیل بررسی شده، عملکرد دستگاه پوستکن اختلاف معنیداری دارد. کاربرد پوستکن غلتک لاستیکی میزان شکستگی دانه برنج را پایین میآورد و افزودن پادیه به فرایند پوستکنی در سیستمهای تبدیل جدید موجب افزایش پوستکنی به بیش از 96 درصد میشود. از نظر سفیدی برنج، عملکرد سفیدکنهای سایشی به طور معنیداری بهتر از عملکرد سفیدکنهای تیغهای است. هیچ سامانه تبدیل در افزایش یا کاهش درصد آمیلوز برنج سفید تاثیر معنیداری ندارد. بیشترین درصد افزایش طول دانۀ برنج بعد از پخت مربوط به برنج تبدیل شده با سامانۀ سنتی است. شاخص ژلاتینه شدن در برنج سفید در محدودۀ 3/97 تا 3/99 متغیر است. برای خشک کردن یک تن شلتوک به طور متوسط حدود 683/8 مگاژول انرژی حرارتی صرف میشود. همچنین برای تبدیل یک تن شلتوک به برنج سفید نیز به حدود 158/4 مگاژول انرژی الکتریکی نیاز است.