صادق افضلی نیا؛ عبدالحمید کریمی؛ عبدالرسول شیروانیان
چکیده
بروز خشکسالی در کشور، تأمین علوفۀ مورد نیاز دامداری‌ها را با مشکل مواجه کرده است. در چنین شرایطی، تولید علوفۀ هیدروپونیک راهکاری است که می‌تواند محدودیت منابع آب را در تولید علوفه کاهش دهد، هرچند پیش از به کارگیری گستردۀ این روش، باید تمام جوانب آن بررسی شود. در این پژوهش، چهار تیمار علوفۀ هیدروپونیک جو، ذرت علوفه‌ای، جو مزرعه‌ای ...
بیشتر
بروز خشکسالی در کشور، تأمین علوفۀ مورد نیاز دامداری‌ها را با مشکل مواجه کرده است. در چنین شرایطی، تولید علوفۀ هیدروپونیک راهکاری است که می‌تواند محدودیت منابع آب را در تولید علوفه کاهش دهد، هرچند پیش از به کارگیری گستردۀ این روش، باید تمام جوانب آن بررسی شود. در این پژوهش، چهار تیمار علوفۀ هیدروپونیک جو، ذرت علوفه‌ای، جو مزرعه‌ای آبی، و علوفه یونجه از نظر تولید مادۀ خشک، بهره‌وری مصرف آب و شاخص‌های انرژی در قالب طرح کاملاً تصادفی با 4 تیمار و 12 تکرار در شهرستان نی‌ریز با هم مقایسه شدند. نتایج تحقیق نشان داد که جو هیدروپونیک بیشترین مقدار مادۀ خشک در واحد سطح (1605052 کیلوگرم بر هکتار در سال) را تولید کرده است؛ کمترین مقدار مادۀ خشک تولیدی (6235 کیلوگرم بر هکتار در سال) در کشت جو در مزرعه دیده شده است. علوفۀ هیدروپونیک جو بیشترین بهره‌وری مصرف آب (65/3 کیلوگرم به ازای هر مترمکعب آب) و یونجه کمترین مقدار (0/64 کیلوگرم به ازای هر مترمکعب آب) را داشته است. مقایسۀ تیمارها همچنین نشان داد که ذرت علوفه‌ای بیشترین نسبت انرژی، انرژی خالص تولیدی و بهره‌وری انرژی (1/88، 125844 مگاژول بر هکتار و 0/281 کیلوگرم بر مگاژول) را دارد و کمترین مقدار این شاخص‌ها (0/65، 15252661- مگاژول بر هکتار و 0/037 کیلوگرم بر مگاژول) در تیمار علوفۀ هیدروپونیک جو دیده شده است. بنابراین، استفاده از علوفۀ هیدروپونیک جو راهکاری مناسب برای تأمین علوفۀ دامداری‌ها در شرایط نیمه‌خشک است، به شرطی که با اصلاح این سامانۀ تولید، انرژی مصرفی آن کاهش و بهره‌وری انرژی آن افزایش یابد.
