جعفر حبیبی اصل؛ حسن کاووسی بلوطکی
چکیده
استان خوزستان با تولید بیش از 120 هزار تن برنج در سال، بین استانهای ایران در مقام چهارم قرار دارد. خشک کردن برنج پس از برداشت، از این لحاظ لازم است که رطوبت آن بیش از حد مجاز در فرآوری یا برای انبارداری است. در بیشتر شالیکوبیهای استان خوزستان، شلتوک برنج هنوز به روش سنتی با استفاده از خشککنهای بستر ثابت خشک میشود که نتیجۀ آن ...
بیشتر
استان خوزستان با تولید بیش از 120 هزار تن برنج در سال، بین استانهای ایران در مقام چهارم قرار دارد. خشک کردن برنج پس از برداشت، از این لحاظ لازم است که رطوبت آن بیش از حد مجاز در فرآوری یا برای انبارداری است. در بیشتر شالیکوبیهای استان خوزستان، شلتوک برنج هنوز به روش سنتی با استفاده از خشککنهای بستر ثابت خشک میشود که نتیجۀ آن افزایش افت کمّی و کیفی محصول و افزایش هزینههاست. از اینرو برای استفاده از مزایای انرژی خورشیدی در خشک کردن شلتوک در استان خوزستان، خشککن خورشیدی ساخته و ارزیابی شد. متغیرهای اصلی در بررسی عملکرد خشککن دو نوع صفحۀ جاذب (نوع شیاردار ساده و نوع شیاردار همراه با پوشال آهنی)، دو رقم برنج مرسوم در منطقه (شفق و عنبوری) و تراکم شلتوک در خشککن در سه سطح (یک، دو و سه سینی) بود. رطوبت اولیۀ محصول در تیمارهای مختلف بین 18 تا 5/21 درصد (بر پایه تر) تعیین گردید و تا رسیدن رطوبت نهایی به 8/9 درصد (بر پایه تر)، فرآیند ادامه یافت. نتایج تجزیۀ واریانس نشان داد که اثر رقم، نوع صفحۀ جاذب و تعداد سینی در خشککن بر مدت زمان خشک شدن شلتوک در خشککن خورشیدی و بر ظرفیت خشککن در سطح 1 درصد معنیدار است. ولی راندمان خشککن خورشیدی فقط تحت تأثیر نوع خشککن (منظور نوع صفحۀ جاذب) در سطح 1 درصد معنیدار شده است. مقایسۀ میانگین دادهها نشان داد که کمترین و بیشترین مدت زمان مورد نیاز برای خشک شدن محصول در خشککن با صفحۀ جاذب ساده با 4 و 1/6 ساعت بهترتیب به تیمارهای رقم شفق در تراکم یک سینی و رقم عنبوری در تراکم سه سینی تعلق دارد. افزایش تراکم شلتوک در خشککن از یک به دو و از دو به سه سینی، مدت زمان خشک شدن را بهترتیب 4/16 و 2/17 درصد افزایش داده است. زمان خشک شدن و رسیدن به رطوبت نهایی در رقم شفق نسبت به رقم عنبوری بهطور متوسط 8/12 درصد کمتر بود. کمترین ظرفیت خشککن، به مقدار 8/0 کیلوگرم بر ساعت، در رقم عنبوری تحت تراکم یک سینی و استفاده از صفحۀ جاذب معمولی دیده شد و بالاترین ظرفیت خشککن، به مقدار 1/2 کیلوگرم بر ساعت، از تیمار رقم شفق تحت تراکم سه سینی و استفاده از صفحۀ جاذب با پوشال آهنی بهدست آمد. تغییرات راندمان صفحههای جاذب معمولی و دارای پوشال آهنی بهترتیب بین 2/5 تا 47/18 درصد و 9/5 تا 66/23 درصد بود.
مریم لطفعلیان؛ محمد دهقان خانیکی؛ سجاد رستمی کندری؛ بهرام حسین زاده سامانی؛ مهدی قاسمی ورنامخواستی
چکیده
سطح زیر کشت هندوانه در ایران معادل 2/1 درصد از سطح زیر کشت کل محصولات زراعی و 3/42 درصد از سطح کشت محصولات جالیزی است. با اینهمه، درجۀ مکانیزاسیون در تولید هندوانه در ایران ناچیز است. برداشت هندوانه بهویژه مرحلۀ بارگیری آن، بهدلیل غیرمکانیزه بودن بسیار پرهزینه و زمانبر است. بر اساس پرسشنامههایی که کشاورزان صیفیکار استان فارس ...
بیشتر
سطح زیر کشت هندوانه در ایران معادل 2/1 درصد از سطح زیر کشت کل محصولات زراعی و 3/42 درصد از سطح کشت محصولات جالیزی است. با اینهمه، درجۀ مکانیزاسیون در تولید هندوانه در ایران ناچیز است. برداشت هندوانه بهویژه مرحلۀ بارگیری آن، بهدلیل غیرمکانیزه بودن بسیار پرهزینه و زمانبر است. بر اساس پرسشنامههایی که کشاورزان صیفیکار استان فارس پر کردهاند، 70 درصد نیروی انسانی در مرحلۀ برداشت برای بارگیری محصول بهکار گرفته میشود. در این مطالعه، به معرفی و ارزیابی دستگاه کمک برداشت هندوانه برای بالا بردن راندمان برداشت پرداخته شده است. آزمایشهای مزرعهای با شیوههای مختلف کار با دستگاه در حالتهای زیر اجرا و ظرفیت عملی مزرعهای و درصد شکستگی ارزیابی شد، الف: چیدن هندوانه و بارگیری آن بهصورت همزمان و ب: بارگیری محصولِ از قبل چیده شده، سرعتهای مختلف تسمه (25/0، 4/0 و 55/0 متر بر ثانیه) و تعداد متفاوت کارگر شامل یک نفر برای بارگیری و یک نفر برای تخلیه، سه نفر بارگیری و 2 نفر تخلیه، 4 نفر بارگیری و 3 نفر تخلیه. نتایج تحقیق نشان میدهد بیشترین ظرفیت بارگیری در روش بارگیری محصول از قبل چیده شده، با 7 کارگر برای بارگیری و سرعت تسمه 55/0 متر بر ثانیه بهمیزان 2/13 تن در ساعت است با بیشترین میزان شکستگی 38 (درصد). کمترین ظرفیت عملی مزرعهای نیز در روش چیدن و بارگیری همزمان هندوانه با 3 کارگر و سرعت تسمه 25/0 متر بر ثانیه بهمیزان 15/6 تن در ساعت بهدستآمده است. در روش برداشت چیدن و بارگیری همزمان هندوانه با تیمارهای 5 کارگر و سرعت تسمه 25/0 متر بر ثانیه، 7 کارگر و سرعت تسمه 25/0 متر بر ثانیه و 7 کارگر و سرعت تسمه 4/0 متر بر ثانیه شکستگی محصول در زمان بارگیری مشاهده نشد. روش چیدن و بارگیری همزمان هندوانه با ترکیب سطوح 7 کارگر و سرعت تسمه 4/0 متر بر ثانیه مناسبترین عملکرد دستگاه از نظر بیشترین ظرفیت عملی مزرعهای و کمترین درصد شکستگی را در پی داشت. در این روش نیروی انسانی مورد نیاز برای چیدن و بارگیری یک تن هندوانه از 14/1 ساعت کارگر در روش سنتی به 61/0 ساعت کارگر کاهش یافتهاست.
عاصفه لطیفی؛ محمدرضا علیزاده
چکیده
نیمجوش کردن یا پاربویل کردن مخلوطی از تیمار آبی و حرارتی بر شلتوک و شامل سه مرحلۀ اصلی است: خیساندن در آب، حرارتدهی با بخار و خشک کردن. مهمترین هدف پاربویل کردن کاهش درصد شکستگی برنج است، هرچند ارزش غذایی آن نیز افزایش مییابد. در این پروژه سه رقم برنج: طارم محلی، شیرودی و فجر تحت تیمار پاربویل شده قرار داده شدند و فاکتورهای ...
بیشتر
نیمجوش کردن یا پاربویل کردن مخلوطی از تیمار آبی و حرارتی بر شلتوک و شامل سه مرحلۀ اصلی است: خیساندن در آب، حرارتدهی با بخار و خشک کردن. مهمترین هدف پاربویل کردن کاهش درصد شکستگی برنج است، هرچند ارزش غذایی آن نیز افزایش مییابد. در این پروژه سه رقم برنج: طارم محلی، شیرودی و فجر تحت تیمار پاربویل شده قرار داده شدند و فاکتورهای تبدیل و کیفیت بین دو حالت پاربویل شدن و پاربویل نشدن مقایسه شدند. مهمترین تغییرات پس از پاربویل شدن کاهش معنیدار درصد خرده برنج در دو رقم شیرودی و فجر، کاهش سفیدی ارقام، تغییر در خصوصیات پخت و از جمله کاهش مواد جامد از دست رفته و افزایش سختی ارقام پاربویل شده است.