نعیم لویمی؛ الیاس دهقان
چکیده
در بعضی از مناطق کشور که با توجه به شرایط اقلیمی و مزیتهای اقتصادی برنجکاری میشود، بعد از برداشت آن، گندم میکارند. با توجه به مسئله محدودیت زمان، روش کاشت مستقیم گندم، همراه با نگهداری بقایای برنج، میتواند راهکار مناسبی باشد. از طرف مقابل، وجود بقایای برنج میتواند کارکرد دستگاه کاشت مستقیم و در نتیجه عملکرد محصول ...
بیشتر
در بعضی از مناطق کشور که با توجه به شرایط اقلیمی و مزیتهای اقتصادی برنجکاری میشود، بعد از برداشت آن، گندم میکارند. با توجه به مسئله محدودیت زمان، روش کاشت مستقیم گندم، همراه با نگهداری بقایای برنج، میتواند راهکار مناسبی باشد. از طرف مقابل، وجود بقایای برنج میتواند کارکرد دستگاه کاشت مستقیم و در نتیجه عملکرد محصول را تحت تاثیر قرار دهد. از این رو پروژهبررسی اثر ارتفاع بقایای گیاهی ایستادۀ برنج بر عملکرد گندم در روش کاشت بی‌خاک‌ورزی با ماشین کارنده مستقیم گاسپاردو به مدت دو سال (95-93) در مرکز تحقیقات کشاورزی خوزستان اجرا شد. روش آزمایش در این تحقیق بر اساس طرح اسپلیت پلات و به صورت بلوک‌های کامل تصادفی با دو فاکتور و در سه تکرار طرح‌ریزی و اجرا شد. فاکتور اصلی، ارتفاع بقایای ایستادۀ برنج در سه سطح 25، 35 و 45 سانتیمتر و فاکتور فرعی، مقادیر بذر گندم، در سه سطح 160، 180 و 200 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج تجزیه واریانس نشان دادکه عملکرد دانه در اثر مقادیر مختلف ارتفاع کاه‌بن و نیز میزان بذر اختلاف معنی‌داری دارد اما اثر متقابل دو عامل اختلاف معنی‌داری ندارد. در اثر ارتفاع کاه‌بن، علاوه بر عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک، بوتۀ سبز شده در واحد سطح و دانه در خوشه اختلاف معنی‌داری نشان میدهند.مقایسۀ میانگین دو ساله عملکرد دانه بین ارتفاع‌های متفاوت کاه‌بن نشان داد ارتفاع 25 سانتیمتری با 4634 و 45 سانتیمتری با 3894 کیلوگرم در هکتار بیشترین و کمترین مقادیر را به دست میدهند.همچنین از نظر عملکرد بیولوژیک بین مقادیر ارتفاع‌های کاه‌بن، ارتفاع 25 سانتیمتری با 10524 و 45 سانتیمتری با 8894 کیلوگرم در هکتار بالاترین و پایین‌ترین بودند.
الیاس دهقان؛ سید محمد جواد افضلی
چکیده
کشاورزان برای کاهش مقاومت کششی خاک‌های سنگین رسی، ابتدا زمین را آبیاری می کنند (ماخار) و پس از گاورو شدن خاک، خاک‌ورزی را شروع می کنند. در این پژوهش، پنج روش خاک‌ورزی- کاشت از نظر شاخص‌های مصرف سوخت، مدت زمان مورد نیاز برای تهیه بستر و کاشت بذر، نفوذی‌پذیری خاک، تعداد بوته در متر مربع، تعداد علفهای هرز وعملکرد دانه گندم، در یک ...
بیشتر
کشاورزان برای کاهش مقاومت کششی خاک‌های سنگین رسی، ابتدا زمین را آبیاری می کنند (ماخار) و پس از گاورو شدن خاک، خاک‌ورزی را شروع می کنند. در این پژوهش، پنج روش خاک‌ورزی- کاشت از نظر شاخص‌های مصرف سوخت، مدت زمان مورد نیاز برای تهیه بستر و کاشت بذر، نفوذی‌پذیری خاک، تعداد بوته در متر مربع، تعداد علفهای هرز وعملکرد دانه گندم، در یک خاک رسی در استان خوزستان و به روش بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار مقایسه شدند؛ این پنج روش خاک‌ورزی- کاشت عبارت اند از: کاشت به صورت بی‌خاک‌ورزی در خاک خشک بدون ماخار (T1)، یک بار دیسک زدن بدون ماخار + کارندۀ بی‌خاک‌ورز (T2)، ماخار+ کارنده بی‌خاک‌ورز در خاک گاورو (T3)، ماخار+نم‌کاری با کارندۀ بی‌خاک‌ورز (T4) و ماخار+ دوبار دیسکزدن + کاشت با خطی‌کار (T5 شاهد). نتایج بررسیها نشان میدهد که از نظر عملکرد دانه، تیمارهای T5 (شاهد) و T4 بهترتیب با 5287 و 5168 کیلوگرم بر هکتار، از دیگر تیمارها برترند. بیشترین تعداد علفهای هرز با 34/42 بوته در مترمربع در T3 دیده میشود، اما در T5 با وجود آبیاری ماخار، بیشتر علفهای هرز سبز شده با دوبار دیسکزدن از بین رفتهاند و تراکم علفهای هرز به 33/7 بوته در متر مربع رسیده است. بهطور کلی، در صورت وجود آب و فرصت کافی برای ماخار، T4 نسبت به شاهد برتری دارد و دلیل آن حذف آبیاری اول، کاهش مصرف سوخت (از 11/34 به 35/11 لیتر بر هکتار) و کاهش مدت زمان مورد نیاز برای تهیۀ بستر و کاشت بذر (از 91/2 به 4/0 ساعت بر هکتار) است وگرنه روش T2 پیشنهاد میشود که در آن عملکرد دانه (4734 کیلوگرم بر هکتار)، و 30 درصد کاهش در مصرف سوخت و 57 درصد کاهش در مدت زمان مورد نیاز برای تهیه بستر و کاشت بذر، نسبت به شاهد، برای آن به دست آمده است.
الیاس دهقان؛ محمدجواد شیخ داوودی؛ حسن ذکی دیزجی؛ عبدالعلی گیلانی
چکیده
هزینۀ کارگری و مصرف بالای آب در کشت نشایی برنج در ایران ، باعث گرایش روزافزون کشاورزان به کشت مستقیم بذر برنج به روش خشکه‌کاری شده است. مصرف زیاد بذر و نبود ماشین کارندۀ مخصوص از مشکلات خشکه‌کاری برنج است. هم‌اکنون برای خشکه‌کاری برنج از خطی‌کاری‌های مرسوم با مصرف بیش از 90 کیلوگرم در هکتار شلتوک استفاده میشود، در‌حالی‌که در ...
بیشتر
هزینۀ کارگری و مصرف بالای آب در کشت نشایی برنج در ایران ، باعث گرایش روزافزون کشاورزان به کشت مستقیم بذر برنج به روش خشکه‌کاری شده است. مصرف زیاد بذر و نبود ماشین کارندۀ مخصوص از مشکلات خشکه‌کاری برنج است. هم‌اکنون برای خشکه‌کاری برنج از خطی‌کاری‌های مرسوم با مصرف بیش از 90 کیلوگرم در هکتار شلتوک استفاده میشود، در‌حالی‌که در خشکه‌کاری، کشت تک‌بذر با الگوی20×20 سانتیمتر میتواند مصرف بذر را به 5 کیلوگرم در هکتار کاهش دهد. این پژوهش، به منظور ساخت و ارزیابی آزمایشگاهی صفحۀ بذر برای کشت مستقیم برنج به روش خشکه‌کاری با ردیف‌کار پنوماتیک اجرا شد. عوامل طراحی عبارت‌اند از شش نوع صفحۀ بذر و سه قطر سلول بذر. صفحات بذر شامل، صفحۀ مرسوم بدون شیار، سه نوع صفحه با شیار ذوزنقه‌ای با زاویۀ دیوارۀ 30، 45 و 60 درجه و دو نوع صفحه با شیار نیم‌دایره با دهانۀ 2 و 3 میلی‌متر و سه قطر سلول بذر 1/2، 1/3 و 1/5 میلی‌متر که در سه سطح مکش 40، 50 و 60 میلی‌بار به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار از نظر شاخص‌های نکاشت، بیش‌کاشت (چند بذری)، دقت تغذیه و تعداد بذر در سلول ارزیابی شدند. نتایج بررسیها نشان میدهد که با افزایش نیروی مکش و قطر سلول بذر، شاخص نکاشت کاهش و شاخص بیش‌کاشت و تعداد بذر در هر سلول افزایش می‌یابد. صفحات جدید شیاردار نسبت به صفحة بذر مرسوم بدون شیار دارای دقت تغذیه بالاتر و شاخص نکاشت کمتری است. شیاردار کردن صفحه باعث پوشش بیشتر دهانۀ سلول و موجب کاهش درصد نکاشت و بیش‌کاشت بذر در کپه شد. بازتر شدن دهانۀ شیارهای ذوزنقه‌ای و نیم‌دایره باعث کاهش شاخص نکاشت و با شدت بیشتری باعث افزایش شاخص بیش‌کاشت و تعداد بذر در سلول شده است. به طور کلی، نتایج ارزیابی آزمایشگاهی نشان میدهد که برای کشت مستقیم بذر خشک برنج (خشکه‌کاری) با ردیف‌کار پنوماتیک، صفحات شیاردار ذوزنقه‌ای با زاویۀ دیوارۀ 45 و60 درجه با قطر سلول 1/2 و فشار مکش50 میلی‌بار از دیگر تیمارها برترند.
