شناسنامه علمی شماره
دوره 20، شماره 73 ، اسفند 1398
مقاله پژوهشی
ضرغام فاضل نیاری؛ امیرحسین افکاری سیاح؛ یوسف عباسپور گیلانده
چکیده
دستیابی به دانش پایه بینایی ماشین در کنترل کیفی بذر گندم اهمیت ویژه‌ای دارد. در این پروژه، با تهیه سخت افزار و نرم افزار مناسب، تصویر 21000 عدد نمونه دانه، تهیه و با الگوریتم طراحی شده پردازش شد. نود و یک ویژگی شکل، بافت و رنگ محاسبه و رتبه بندی شد. از میان پنج مدل طبقه بندی کننده، بیشترین صحت کل، طبقه‌بندی در مدل شبکه عصبی ...
بیشتر
دستیابی به دانش پایه بینایی ماشین در کنترل کیفی بذر گندم اهمیت ویژه‌ای دارد. در این پروژه، با تهیه سخت افزار و نرم افزار مناسب، تصویر 21000 عدد نمونه دانه، تهیه و با الگوریتم طراحی شده پردازش شد. نود و یک ویژگی شکل، بافت و رنگ محاسبه و رتبه بندی شد. از میان پنج مدل طبقه بندی کننده، بیشترین صحت کل، طبقه‌بندی در مدل شبکه عصبی مصنوعی با دو لایه پنهان و به کارگیری ۳۵ ویژگی برتر اول به دست آمد. در آزمون این مدل با استفاده از داده‌های مستقل، صحت طبقه‌بندی برای گندم سفید درشت، گندم سفید کوچک، گندم سفید شکسته، گندم سفید چروکیده، گندم قرمز، جو و چاودار به ترتیب 100، 7/96، 3/99، 3/90، 99، 7/99، 98 درصد و میانگین آنها 6/97 درصد محاسبه شده است. صحت کل طبقه‌بندی در مدلهای تحلیل تفکیک خطی، تحلیل تفکیک درجه دوم، K- نزدیکترین همسایگی و شبکه عصبی مصنوعی با یک لایه پنهان به ترتیب 95، 7/96، 6/91 و 3/97 درصد به دست آمده است. در شرایط این تحقیق، سیستم بینایی ماشین شامل دوربین دیجیتال صنعتی و طبقه بندی کننده مدل شبکه عصبی مصنوعی دو لایه، با صحت خوبی قابل استفاده در بررسی کیفیت ظاهری بذر گندم تشخیص داده شده است.
مقاله پژوهشی
محمد حجازیان؛ مجید لطفعلیان؛ سلیمان محمدی لیمایی
چکیده
در این مطالعه، به‌منظور تعیین مکانیزاسیون بهینۀ حملونقل اولیه چوب در جنگل های هیرکانی ایران، ماشین‌های فعلی شامل Timberjack 450C، HSM 904، تراکتور کشاورزی و برخی ماشین‌های جدید شامل LKT 81، TAF 690، Vimek 610 و Mowi 650 مورد بررسی قرار گرفتند. از روش برنامه ریزی آرمانی که روشی برای بهینه سازی چند هدف، شامل: زیست محیطی، اقتصادی، عملکرد، ارگونومیک ...
بیشتر
در این مطالعه، به‌منظور تعیین مکانیزاسیون بهینۀ حملونقل اولیه چوب در جنگل های هیرکانی ایران، ماشین‌های فعلی شامل Timberjack 450C، HSM 904، تراکتور کشاورزی و برخی ماشین‌های جدید شامل LKT 81، TAF 690، Vimek 610 و Mowi 650 مورد بررسی قرار گرفتند. از روش برنامه ریزی آرمانی که روشی برای بهینه سازی چند هدف، شامل: زیست محیطی، اقتصادی، عملکرد، ارگونومیک است، استفاده شد. نتایج بررسی های اقتصادی نشان میدهد که در حال حاضر برای حمل گرده بینه، اسکیدرهای Timberjack 450C و HSM 904 نسبت به ماشین‌های دیگر هزینه حمل و نقل کمتری دارند و به لحاظ اقتصادی همچنان ماشین‌های مقرون به‌صرفه‌ای هستند. استفاده از تراکتور کشاورزی برای حمل هیزم و کاتین مقرون به‌صرفه نیست و گزینه اقتصادی جایگزین، تریلر Mowi 650 است. با این جایگزینی، هزینه حمل هیزم و کاتین 44 درصد کاهش می‌یابد. نتایج بهینه‌سازی با استفاده از برنامه‌ریزی آرمانی و لحاظ کردن همه هدف ها نشان می دهد که برای حمل گرده بینه و هیزم، اسکیدر LKT 81 و فورواردر Vimek 610 باید جایگزین ماشین های فعلی شود. با این جایگزینی، هزینه حمل برای گرده بینه 15 درصد افزایش و برای هیزم و کاتین 10 درصد کاهش می‌یابد. در حال حاضر مکانیزاسیون حملونقل اولیه چوب در جنگلهای هیرکانی از لحاظ هدفهای چهارگانه این مطالعه، بهینه نیست و نیاز به تغییر دارد. در مدیریت ماشین آلات جنگل، جنبه‌های زیست‌محیطی و ارگونومیک باید مورد توجه قرار گیرد.
مقاله پژوهشی
رضا رحیمی؛ محمد حسین کیانمهر؛ سیدرضا حسن بیگی؛ پیام زرافشان
چکیده
یکی از روش‌های استفاده از فضولات دامی، فشرده‌سازی و پلت کردن آن است که باعث سهولت در حمل و نقل، کاهش بو و آزادسازی تدریجی نیتروژن میشود. برای پلت کردن کود دامی از دستگاه‌های اکسترودر و پلت‌کنندۀ دیسکی استفاده میشود. از آنجا که تکه های سنگ و مواد اضافی موجود در کود انبار شده، باعث آسیب رساندن به دستگاه‌های پلت‌سازی میشود، ...
بیشتر
یکی از روش‌های استفاده از فضولات دامی، فشرده‌سازی و پلت کردن آن است که باعث سهولت در حمل و نقل، کاهش بو و آزادسازی تدریجی نیتروژن میشود. برای پلت کردن کود دامی از دستگاه‌های اکسترودر و پلت‌کنندۀ دیسکی استفاده میشود. از آنجا که تکه های سنگ و مواد اضافی موجود در کود انبار شده، باعث آسیب رساندن به دستگاه‌های پلت‌سازی میشود، جداسازی سنگ از کود قبل از فرآوری از جمله ضروریات فرآوری کود خواهد بود. در این تحقیق، یک دستگاه جداساز گرانشی با هدف جداسازی سنگ از کود طراحی و ساخته شد. با تغییر سه پارامتر شیب صفحات جداساز مواد، رطوبت کود و اندازۀ ابعاد سنگ و کود، عملکرد دستگاه ساخته شده ارزیابی شد. بدین منظور سطوح آزمایش برای شیب صفحات جداساز 10، 15 و 20 درجه، برای رطوبت کود 10، 30 و 50 درصد رطوبت و برای اندازۀ تکههای سنگ و کود 10 و کمتر از 10، بین 10 تا 20 و بین 20 تا 50 میلیمتر درنظر گرفته شد. بامقایسه میانگینها، بیشترین بازده جداسازی سنگ از کود با دستگاه (به میزان81/76 درصد)، در سطح شیب 10 درجه، رطوبت 50 درصد و تکه سنگ های 10 و کمتر از 10 میلیمتر، به دست آمد.
مقاله پژوهشی
مجید روزبه؛ علی خانی
چکیده
در سیستم های خاکورزی حفاظتی، بقایای زیاد محصولات زراعی بر سطح خاک، کارایی کارنده های کاشت مستقیم و در نتیجه تولید محصول را پایین می آورد و بدین گونه پذیرش این سیستم ها توسط کشاورزان را محدود می کند. برای ارزیابی کارایی کارندة کاشت مستقیم در روش های مختلف مدیریت بقایای محصولات و اثر آن بقایا بر عمق کاشت، سرعت جوانه ...
بیشتر
در سیستم های خاکورزی حفاظتی، بقایای زیاد محصولات زراعی بر سطح خاک، کارایی کارنده های کاشت مستقیم و در نتیجه تولید محصول را پایین می آورد و بدین گونه پذیرش این سیستم ها توسط کشاورزان را محدود می کند. برای ارزیابی کارایی کارندة کاشت مستقیم در روش های مختلف مدیریت بقایای محصولات و اثر آن بقایا بر عمق کاشت، سرعت جوانه زنی، یکنواختی عمق کاشت و ظرفیت مزرعه ای مؤثر در زراعت ذرت، مطالعه ای مزرعه ای با استفاده از طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تیمار و پنج تکرار اجرا گردید. تیمارها شامل رها کردن بقایای گیاهی (T1)، بیرون بردن (T2)، خرد کردن (T3) و دیسک زدن آنها (T4) بود. از تحلیل عاملی به منظور گروه بندی و تعیین مؤثرترین شاخص های کارایی کارنده استفاده شد. نتایج بررسی ها نشان داد که روش های مختلف مدیریت بقایای گیاهی تأثیر معنی داری بر ظرفیت مزرعه ای مؤثر، عمق کاشت، سرعت جوانه زنی و یکنواختی عمق کاشت ذرت دارد. کمترین میزان عمق کاشت و یکنواختی توزیع عمودی بذر در روش T1 مشاهده شد. یافته ها نشان میدهد تأثیر روش های مختلف مدیریت بقایای گیاهی بر سرعت جوانهزنی و یکنواختی عمق کاشت به ترتیب به صورت T2>T3>T1>T4و T2>T3>T4>T1 است. نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان میدهد که سرعت جوانه زنی، عمق کاشت و یکنواختی عمق کاشت برجسته ترین شاخص های کارایی کارنده کاشت مستقیم ذرت شناخته می شوند.
مقاله پژوهشی
اردشیر اسدی؛ اورنگ تاکی
چکیده
با کمبود منابع آب، زراعت چغندرقند با استفاده از نشای ریشه‌لخت مورد توجه قرار گرفته است؛ ارائه سامانه ای مکانیزه برای تولید این نوع نشا در خزانه، به توسعه این روش کمک می‌کند. برای انتخاب روش مناسب کاشت در مرحله اول، در یک آزمایش اسپلیت‌پلات بر پایه طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی دو روش کاشت ارزیابی شد: روش پخشی و روش خطی کاشت ...
بیشتر
با کمبود منابع آب، زراعت چغندرقند با استفاده از نشای ریشه‌لخت مورد توجه قرار گرفته است؛ ارائه سامانه ای مکانیزه برای تولید این نوع نشا در خزانه، به توسعه این روش کمک می‌کند. برای انتخاب روش مناسب کاشت در مرحله اول، در یک آزمایش اسپلیت‌پلات بر پایه طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی دو روش کاشت ارزیابی شد: روش پخشی و روش خطی کاشت بذر (فاکتور اصلی) و استفاده کردن یا استفاده نکردن از پوشش شن (فاکتور فرعی) از نظر تأثیر بر شاخص‌های سبز محصول و تعداد نشاهای قابل استحصال (نشاهای قابل کاشت در زمین اصلی). پس از دوره رشد، برای انتخاب ماشین مناسب برداشت، در کرتهای یکی از فاکتور‌های فرعی چهار تیمار برداشت شامل: استفاده از غده‌کن تیغه‌ای، غده‌کن غربال‌دار، ترکیب ماشین‌های تیغه‌ای و غربال‌دار و روش دستی از نظر تأثیر بر آسیب های مکانیکی و نیروی کارگری صرف‌شده برای جمع‌آوری نشاها در قالب طرح آزمایشی بلوک‌های کامل تصادفی مقایسه شدند. نتایج بررسی ها نشان میدهد روش پخشی بذر به‌همراه استفاده از پوشش شن، با برقراری توزیع افقی یکنواخت‌تر بوته‌ها، نسبت به روش خطی و بهبود درصد سبز نسبت به بستر بدون شن، میتواند مناسب‌ترین روش برای تأمین تعداد نشای لازم برای سطحی معادل 10 برابر زمین خزانه معرفی شود. در مقایسه تیمارهای برداشت نیز مشخص شد که استفاده از ماشین غربال‌دار آسیب های مکانیکی را به شکلی چشمگیر افزایش میدهد. زیربُر کردن نشاها با غده‌کن تیغه‌ای ضمن دربرداشتن کمترین میزان نشاهای بریده شده و کاهش نیروی کارگری به میزان 30 درصد نسبت به روش دستی، مناسب‌ترین روش در میان فناوری‌های موجود قابل توصیه است.
مقاله پژوهشی
علی اکبر صلح جو؛ سید منصور علوی منش
چکیده
از عوامل مؤثر بر کارآیی ادوات خاکورزی می‌توان به درصد رطوبت خاک، شکل هندسی تیغه و سرعت پیشروی تراکتور اشاره کرد. برای تعیین تاثیر خاک‌ورز جدید کج‌ساق بر میزان خرد شدن خاک، این پژوهش در قالب طرح آماری کرتهای دو بار خرد شده با سه تکرار اجرا شد. کرت اصلی، رطوبت خاک شامل 10-7، 13-10 و 16-13 درصد؛ کرت فرعی، سرعت پیشروی تراکتور شامل 5، 5/7 و 10 کیلومتر ...
بیشتر
از عوامل مؤثر بر کارآیی ادوات خاکورزی می‌توان به درصد رطوبت خاک، شکل هندسی تیغه و سرعت پیشروی تراکتور اشاره کرد. برای تعیین تاثیر خاک‌ورز جدید کج‌ساق بر میزان خرد شدن خاک، این پژوهش در قالب طرح آماری کرتهای دو بار خرد شده با سه تکرار اجرا شد. کرت اصلی، رطوبت خاک شامل 10-7، 13-10 و 16-13 درصد؛ کرت فرعی، سرعت پیشروی تراکتور شامل 5، 5/7 و 10 کیلومتر در ساعت؛ و کرت فرعی- فرعی، فاصلۀ بین تیغه‌های کج‌ساق شامل 12، 16 و 20 سانتی‌متر بود. پارامترهای رطوبت خاک، سرعت پیشروی تراکتور و میانگین قطر وزنی ذرات خاک (MWD) اندازه‌گیری شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که سرعت پیشروی تراکتور، فاصله بین تیغه‌های کج‌ساق و درصد رطوبت خاک در زمان خاکورزی بر میزان MWD مؤثر هستند. با افزایش سرعت پیشروی تراکتور و رطوبت خاک و کاهش فاصله بین تیغه‌های کج‌ساق، میزان MWD کاهش می‌یابد. یافته های این تحقیق نشان میدهد که تکنولوژی خاک‌ورز جدید کج‌ساق، پتانسیل افزایش سرعت پیشروی در عملیات خاکورزی را به‌همراه کاهش کلوخه ایجاد شده را دارد و میتواند باعث بهبود شرایط کاری و کاهش زمان تهیه بستر بذر شود.
مقاله پژوهشی
سیامک مصلحی رودی؛ محمد حسین عباسپورفرد؛ محمد حسین آق خانی
چکیده
در این مطالعه یک مدل نرم‌افزاری از واحد پاشنده کودپاش گریز از مرکز شبیه‌سازی و عملکرد پاشش آن با تیغه‌های مختلف طراحی شده بررسی شد تا مناسب‌ترین تیغه برای پاشش کودهای پلت انتخاب شود. تیغه‌های بررسی شده در این مطالعه شامل پنج طراحی شاهد، ذوزنقه‌ای، ذوزنقه‌ای زاویه‌دار، ناودانی و نبشی بودند. به منظور اعتبارسنجی نتایج نرم‌افزاری ...
بیشتر
در این مطالعه یک مدل نرم‌افزاری از واحد پاشنده کودپاش گریز از مرکز شبیه‌سازی و عملکرد پاشش آن با تیغه‌های مختلف طراحی شده بررسی شد تا مناسب‌ترین تیغه برای پاشش کودهای پلت انتخاب شود. تیغه‌های بررسی شده در این مطالعه شامل پنج طراحی شاهد، ذوزنقه‌ای، ذوزنقه‌ای زاویه‌دار، ناودانی و نبشی بودند. به منظور اعتبارسنجی نتایج نرم‌افزاری با حالت عملی، یک ماشین پاشنده آزمایشگاهی منطبق با قسمت پاشنده کودپاش گریز از مرکز تجاری ساخته شد. الگوی پاشش تیغه‌های طراحی شده به صورت عملی در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار بررسی شد. اثر نوع طراحی به عنوان متغیر مستقل بر دو متغیر الگوی پاشش عرضی ایستای کل (TTSP) و درجه غیریکنواختی پاشش (CV) به عنوان متغیرهای وابسته برای انتخاب مناسب‌ترین الگوی پاشش و رسیدن به مناسب‌ترین تیغه در حالت آزمایشی استفاده شد. نتایج بررسی ها نشان میدهد تیغه ذوزنقه‌ای در میان سایر تیغه‌ها بهترین عملکرد پاشش را در عرض پاشش مؤثر دارد (18/0CV=) و پس از آن بهترتیب تیغه‌های نبشی (29/0CV=)، ناودانی (38/0CV=)، ذوزنقه‌ای زاویه‌دار (57/0CV=) و شاهد (64/0CV=) قرار دارند که این ترتیب هم در حالت نرم‌افزاری و هم در حالت آزمایشی صادق است. بررسی وضعیت انطباق نتایج شبیه‌سازی شده با حالت آزمایشی نشان می دهد برای تمام تیغه‌ها، انطباق قابل قبولی بین نتایج مدل‌سازی و آزمایشگاهی وجود دارد (90/0≤R2).
مقاله پژوهشی
بهزاد بهزادی مکوندی؛ علی محمد برقعی؛ ارژنگ جوادی؛ سعید مینایی؛ مرتضی الماسی
چکیده
مطالعه روی پارامترهای زیستی ماهی قزل آلا با روش سنتی (متکی بر عوامل انسانی و غیر اتوماتیک)، به دلیل مشکلات جدی مانند انتقال بیماری، مرگ بر اثر استرس، بیدقتی‌ها، زمانبر بودن و ... کارایی پایینی دارد. در این پژوهش، به‌کارگیری یک سامانة بینایی ماشین، مبتنی بر ویدیونگاری شامل محفظة تصویربرداری و نورپردازی، برای غلبه بر مشکلات ...
بیشتر
مطالعه روی پارامترهای زیستی ماهی قزل آلا با روش سنتی (متکی بر عوامل انسانی و غیر اتوماتیک)، به دلیل مشکلات جدی مانند انتقال بیماری، مرگ بر اثر استرس، بیدقتی‌ها، زمانبر بودن و ... کارایی پایینی دارد. در این پژوهش، به‌کارگیری یک سامانة بینایی ماشین، مبتنی بر ویدیونگاری شامل محفظة تصویربرداری و نورپردازی، برای غلبه بر مشکلات روش سنتی پیشنهاد شده است. شیوة عمل برای اندازه گیری پارامترهای زیست‌سنجی ماهی، ویدئونگاری از حرکت ماهی حین عبور از اتاقک تاریک است. تصویرهای منتخب از ویدیوی گرفته شده، پردازش شد. در این روش، طول، سطح رویه، وزن، میزان غذای مصرفی ویژه و فاکتور رشد ماهیان قزل آلا در شرایط کاملأ کنترل شده اندازه گیری و بهعنوان ملاک مقایسه (کنترل یا شاهد) بهکار گرفته شده است. برای تخمین وزن ماهی از طریق پارامترهای اندازه‌گیری شده، شش مدل ریاضی به‌کارگیری شد و از این میان از مدل توانی وزن- طول بهعنوان بهترین مدل برای تخمین وزن ماهی استفاده شده است. دقت سیستم در تخمین فاکتور‌های زیست‌سنجی ماهی بزرگتر از 90 درصد و قابلیت سامانه در تخمین غذای مورد نیاز ماهی در فرایند رشد برابر با 98 درصد به‌دست آمده است.
مقاله پژوهشی
علی رشادصدقی؛ ابوالفضل ناصری؛ خسرو محمدی قرمزگلی
چکیده
در ایران، شوری مسأله ای فراگیر و محدودکننده تولیدات کشاورزی است، به‌طوری‌که بخش وسیعی از مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور دارای خاک شور و سدیمی با درجات مختلف است. خاک و آب شور از منابعی هستند که با مدیریت صحیح و با شناخت کامل مسأله می‌توان از آنها استفاده لازم را برد. این تحقیق با هدف ارزیابی کارایی ماشین خطیکار کف‌کار برای کاشت ...
بیشتر
در ایران، شوری مسأله ای فراگیر و محدودکننده تولیدات کشاورزی است، به‌طوری‌که بخش وسیعی از مناطق خشک و نیمه‌خشک کشور دارای خاک شور و سدیمی با درجات مختلف است. خاک و آب شور از منابعی هستند که با مدیریت صحیح و با شناخت کامل مسأله می‌توان از آنها استفاده لازم را برد. این تحقیق با هدف ارزیابی کارایی ماشین خطیکار کف‌کار برای کاشت مکانیزه گندم در خاک‌های شور حاشیه دریاچه ارومیه اجرا شده است. تیمارهای آزمایشی شامل: الف) کاشت با خطیکار در کف جویچه‌های با عرض 60 سانتی‌متر، ب) کاشت با خطیکار در کف جویچه‌های با عرض 100 سانتی‌متر، ج) کاشت با خطیکار در زمین هموار و آبیاری غرقابی است. برای تجزیه و تحلیل آماری داده‌ها از طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار استفاده شد. روش‌های کاشت از نظر شاخص‌های درصد سبز شدن بذرها، عملکرد دانه و اجزای عملکرد گندم، مقدار آب مصرفی، بهره‌وری مصرف آب و نحوه توزیع شوری خاک پس از هر دور آبیاری ارزیابی و مقایسه شدند. طبق نتایج به‌دست آمده، تیمارهای آزمایشی روش‌های کاشت در هیچ‌یک از شاخص‌های اندازه‌گیری شده با هم اختلاف معنی‌دار (در سطح 5 درصد) نداشتند. با کاهش عرض جویچۀ آبیاری از 100 به 60 سانتی‌متر، شوری خاک در کف جویچه 37 درصد کاهش یافت. مشخص شد میانگین بهره‌وری مصرف آب در روش کاشت در جویچۀ 60 سانتی‌متری حدود 40 درصد نسبت به میانگین بهره‌وری مصرف آب در تیمارهای دیگر بیشتر است. نتایج تحقیق نشان میدهد روش کاشت گندم با خطیکار در کف جویچه های 60 سانتی‌متری میتواند در مناطق نیمه‌خشک با خاک‌های شور توصیه شود.
مقاله پژوهشی
الیاس دهقان؛ سید محمد جواد افضلی
چکیده
کشاورزان برای کاهش مقاومت کششی خاک‌های سنگین رسی، ابتدا زمین را آبیاری می کنند (ماخار) و پس از گاورو شدن خاک، خاکورزی را شروع می کنند. در این پژوهش، پنج روش خاکورزی- کاشت از نظر شاخص‌های مصرف سوخت، مدت زمان مورد نیاز برای تهیه بستر و کاشت بذر، نفوذی‌پذیری خاک، تعداد بوته در متر مربع، تعداد علفهای هرز وعملکرد دانه گندم، در یک ...
بیشتر
کشاورزان برای کاهش مقاومت کششی خاک‌های سنگین رسی، ابتدا زمین را آبیاری می کنند (ماخار) و پس از گاورو شدن خاک، خاکورزی را شروع می کنند. در این پژوهش، پنج روش خاکورزی- کاشت از نظر شاخص‌های مصرف سوخت، مدت زمان مورد نیاز برای تهیه بستر و کاشت بذر، نفوذی‌پذیری خاک، تعداد بوته در متر مربع، تعداد علفهای هرز وعملکرد دانه گندم، در یک خاک رسی در استان خوزستان و به روش بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار مقایسه شدند؛ این پنج روش خاکورزی- کاشت عبارت اند از: کاشت به صورت بی‌خاک‌ورزی در خاک خشک بدون ماخار (T1)، یک بار دیسک زدن بدون ماخار + کارندۀ بی‌خاک‌ورز (T2)، ماخار+ کارنده بی‌خاک‌ورز در خاک گاورو (T3)، ماخار+نم‌کاری با کارندۀ بی‌خاک‌ورز (T4) و ماخار+ دوبار دیسکزدن + کاشت با خطیکار (T5 شاهد). نتایج بررسیها نشان میدهد که از نظر عملکرد دانه، تیمارهای T5 (شاهد) و T4 بهترتیب با 5287 و 5168 کیلوگرم بر هکتار، از دیگر تیمارها برترند. بیشترین تعداد علفهای هرز با 34/42 بوته در مترمربع در T3 دیده میشود، اما در T5 با وجود آبیاری ماخار، بیشتر علفهای هرز سبز شده با دوبار دیسکزدن از بین رفتهاند و تراکم علفهای هرز به 33/7 بوته در متر مربع رسیده است. بهطور کلی، در صورت وجود آب و فرصت کافی برای ماخار، T4 نسبت به شاهد برتری دارد و دلیل آن حذف آبیاری اول، کاهش مصرف سوخت (از 11/34 به 35/11 لیتر بر هکتار) و کاهش مدت زمان مورد نیاز برای تهیۀ بستر و کاشت بذر (از 91/2 به 4/0 ساعت بر هکتار) است وگرنه روش T2 پیشنهاد میشود که در آن عملکرد دانه (4734 کیلوگرم بر هکتار)، و 30 درصد کاهش در مصرف سوخت و 57 درصد کاهش در مدت زمان مورد نیاز برای تهیه بستر و کاشت بذر، نسبت به شاهد، برای آن به دست آمده است.
مقاله پژوهشی
سجاد میرزایی؛ جلال خدائی؛ سمیرا زارعی
چکیده
خاکورزی مرحله مقدماتی تولید محصولات کشاورزی است و مقدار بالایی از انرژی در این مرحله مصرف می شود. با توجه به بحران انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای ناشی از مصرف سوخت های فسیلی، باید در کاهش مصرف انرژی تا حد ممکن تلاش شود. هدف از این مطالعه موردی بررسی اثر پارامترهای طراحی و عملیاتی کولتیواتور بر میزان مصرف سوخت و مقاومت ...
بیشتر
خاکورزی مرحله مقدماتی تولید محصولات کشاورزی است و مقدار بالایی از انرژی در این مرحله مصرف می شود. با توجه به بحران انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای ناشی از مصرف سوخت های فسیلی، باید در کاهش مصرف انرژی تا حد ممکن تلاش شود. هدف از این مطالعه موردی بررسی اثر پارامترهای طراحی و عملیاتی کولتیواتور بر میزان مصرف سوخت و مقاومت کششی به هنگام خاکورزی با کولتیواتور 8 شاخه ای با هندسه تیغه مشخص در خاکی با بافت رسی با رطوبت مشخص است. آزمایشها با استفاده از روش سطح پاسخ و طرح مرکب مرکزی با در نظر گرفتن سه سطح برای سرعت پیشروی تراکتور (3، 5 و 7 کیلومتر بر ساعت)، سه سطح عرض تیغه (5، 10 و 15 سانتی‌متر) و سه عمق خاکورزی متفاوت (6، 12 و 18 سانتی‌متر) اجرا شدند. از نرمافزار Design Expert 8.0.6 برای تجزیه و تحلیل داده های آزمایش استفاده شد. نتایج بررسی ها نشان داد که پارامترهای عرض تیغه، سرعت پیشروی، و عمق خاکورزی اثر معنی داری در سطح یک درصد بر مصرف سوخت و مقاومت کششی دارند. متغیرهای مستقل به صورت معادلات رگرسیونی مرتبۀ دوم مدل‌سازی شدند و نقاط بهیه آنها به‌دست آمد. بالاترین مطلوبیت در عمق خاکورزی 18 سانتی متر، سرعت 7 کیلومتر بر ساعت و عرض تیغه 5 سانتی‌متر به دست آمد.
مقاله پژوهشی
عادل واحدی
چکیده
هدف از این مطالعه، بررسی الگوی مصرف انرژی، کارایی مزارع گندم، مشخص کردن مزارع کارا و تعیین میزان بهینۀ انرژی مصرفی در تولید گندم آبی استان البرز با استفاده از تکنیک ناپارامتری تحلیل پوششی داده‌ها (DEA) است. اطلاعات مورد نیاز تحقیق با تکمیل پرسشنامه با مصاحبۀ حضوری و مطالعات اسنادی در سال 1397 جمع‌آوری شد. این مطالعه بر پایه دو خروجی (گندم ...
بیشتر
هدف از این مطالعه، بررسی الگوی مصرف انرژی، کارایی مزارع گندم، مشخص کردن مزارع کارا و تعیین میزان بهینۀ انرژی مصرفی در تولید گندم آبی استان البرز با استفاده از تکنیک ناپارامتری تحلیل پوششی داده‌ها (DEA) است. اطلاعات مورد نیاز تحقیق با تکمیل پرسشنامه با مصاحبۀ حضوری و مطالعات اسنادی در سال 1397 جمع‌آوری شد. این مطالعه بر پایه دو خروجی (گندم و کاه) و هشت ورودی اجرا و داده‌های مورد نیاز آن از بیست مزرعه گندم استان البرز جمع‌آوری شد. کل انرژی مصرفی و ستانده در تولید گندم آبی این استان به ازای هر هکتار به ترتیب 84/45458 و 28/162169 مگاژول محاسبه شد. شاخص کارایی انرژی، بهره‌وری انرژی و افزودۀ خالص انرژی به ترتیب 57/3، 27/0 کیلوگرم بر مگاژول و 44/116710 مگاژول بر هکتار به دست آمد. بیشترین مقدار مصرف انرژی (06/43 درصد از کل انرژی مصرفی در تولید گندم) در کود شیمیایی دیده شده است. مثبت بودن افزودۀ خالص انرژی نشان میدهد که تولید گندم آبی در استان البرز توجیه‌پذیر است. در رویکرد بازده به مقیاس ثابت و بازده به مقیاس متغیر به ترتیب 4 و 10 مزرعه گندم کارا تشخیص داده شدند. متوسط کارایی فنی، کارایی فنی خالص و کارایی مقیاس مزارع به ترتیب 893/0، 990/0 و 901/0 محاسبه شد. مقدار صرفه‌جویی انرژی در تولید گندم آبی استان 51/3 درصد به دست آمد و نشان میدهد با توجه به توصیه‌های این مطالعه و با حفظ سطح فعلی عملکرد محصول گندم، می‌توان بهطور متوسط 62/1610 مگاژول بهازای هر هکتار زمین زیر کشت گندم در مصرف انرژی صرفه‌جویی کرد.
