عبدالعلی گیلانی؛ نعیم لویمی
چکیده
سطح خاکورزی حفاظتی از یک‌سو و میزان کشت برنج به صورت خشکهکاری از سوی دیگر، با توجه مزایای آنها، در حال افزایش است. این پژوهش با هدف مقایسۀ روشهای مختلف خاکورزی حفاظتی، به مدت 2 سال (1395-1393) به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در شرایط خشکهکاری برنج اجرا شد. کرتهای اصلی ...
بیشتر
سطح خاکورزی حفاظتی از یک‌سو و میزان کشت برنج به صورت خشکهکاری از سوی دیگر، با توجه مزایای آنها، در حال افزایش است. این پژوهش با هدف مقایسۀ روشهای مختلف خاکورزی حفاظتی، به مدت 2 سال (1395-1393) به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در شرایط خشکهکاری برنج اجرا شد. کرتهای اصلی شامل سه روش خاکورزی-کاشت استفاده از دستگاه خاک‌ورز-کاشت نواری، دو بار دیسک + خطیکار و کاشت مستقیم با دستگاه بی‌خاک‌ورز و کرتهای فرعی نیز شامل سه میزان بذر برنج: 50، 75 و 100 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج تجزیۀ واریانس نشان داد که روشهای خاکورزی-کاشت در تمام شاخصهای فنی و اقتصادی اختلاف معنیداری داشتند. مقایسۀ میانگینها نیز نشان داد که از نظر سوخت مصرفی، ظرفیت مزرعهای و هزینه هکتاری به ترتیب تیمارهای دوبار دیسک + خطیکار با 6/31 لیتر در هکتار، بیخاکورزی با 62/1 هکتار بر ساعت و دو بار دیسک + خطیکار با 5/1 میلیون ریال بیشترین و تیمارهای خاک‌ورز-کاشت نواری با 6/8 لیتر بر هکتار، دو بار دیسک + خطیکار با 48/0 هکتار بر ساعت و خاک‌ورز-کاشت نواری با 1/1 میلیون ریال در هکتار کمترین مقادیر را داشتند. نتایج تجزیۀ واریانس مرکب دو ساله صفات زراعی نشان داد که اثر روش خاکورزی-کاشت فقط بر وزن هزار دانه و شاخص برداشت اثر معنیداری دارد و تاثیر آن بر عملکرد و سایر صفات معنیداری نیست. از نظر عملکرد، خاک‌ورز-کاشت نواری با 3490 و دو بار دیسک + خطیکار با 3344 کیلوگرم در هکتار بیشترین و کمترین عملکرد را داشتند.
مجید روزبه
چکیده
نوع شیاربازکن و موقعیت چرخهای فشار در کارندههای کاشت مستقیم میتواند تاثیر زیادی بر جوانهزنی محصول در سامانههای خاکورزی حفاظتی داشته باشد. این موضوع به ویژه در بخشهایی از جنوب استان فارس مهم است که کشتهای سالیانه دو محصولی گندم-ذرت با بقایای زراعی زیاد دارند. در مطالعۀ مزرعهای تاثیر نوع شیاربازکن ...
بیشتر
نوع شیاربازکن و موقعیت چرخهای فشار در کارندههای کاشت مستقیم میتواند تاثیر زیادی بر جوانهزنی محصول در سامانههای خاکورزی حفاظتی داشته باشد. این موضوع به ویژه در بخشهایی از جنوب استان فارس مهم است که کشتهای سالیانه دو محصولی گندم-ذرت با بقایای زراعی زیاد دارند. در مطالعۀ مزرعهای تاثیر نوع شیاربازکن و بودن یا نبودن چرخهای فشار بر کارایی ماشین کاشت مستقیمدر کشت گندم مقایسه و ارزیابی شد.تیمارهای آزمایش شامل خطیکار کاشت مستقیم گندم با شیاربازکن کاردی بدون چرخ فشار، خطیکار کاشت مستقیم گندم با شیاربازکن کاردی با چرخ فشار، خطیکار کاشت مستقیم گندم با شیاربازکن بشقابی بدون چرخ فشار، خطیکار کاشت مستقیم گندم با شیاربازکن بشقابی با چرخ فشار و خطیکار مرسوم با شیاربازکن کفشکی و با چرخ فشار بود. نتایج آزمایشها نشان داد که نوع شیاربازکن و بود یا نبود چرخ فشار، تأثیر معنیداری بر عمق کاشت، یکنواختی عمق کاشت، سرعت جوانهزنی و عملکرد گندم دارد. استفاده از کارندۀ مجهز به شیاربازکن کاردی، موجب افزایش متوسط عمق کاشت به میزان 4/36 درصد نسبت به کارندۀ نوع بشقابی شد. بیشترین میزان یکنواختی عمق کاشت گندم مربوط به شرایطی بود که کارندۀ مجهز به شیاربازکن بشقابی به کار گرفته شده بود. یافتهها همچنین نشان داد که به کارگیری شیاربازکن کاردی و بشقابی بدون چرخ فشار، در مقایسه با کارندههای مجهز به چرخ فشار سرعت جوانهزنی را به شکلی معنیدار افزایش داده است. مقایسۀ میانگینها نشان داد که عملکرد گندم وقتی کارندههای مجهز به شیاربازکن کاردی و بشقابی بدون چرخ فشار، در مقایسه با کارندههای مجهز به چرخ فشار، به کار گرفته شدهاند به ترتیب 7/11 و 2/14 درصد افزایش دارد.
ابوالفضل هدایتی پور؛ محمد یونسی الموتی
چکیده
اجرای روشهای کمخاکورزی و بیخاکورزی علاوه بر اینکه باعث افزایش حاصلخیزی خاک میشود، کاهش مصرف انرژی و هزینۀ تولید را در زراعت گندم بهدنبال دارد. بهمنظور بررسی مقدار انرژی نهاده و ستانده، شاخصهای انرژی و عملکرد گندم در روشهای مختلف خاکورزی حفاظتی در کشت گندم آبی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی ...
بیشتر
اجرای روشهای کمخاکورزی و بیخاکورزی علاوه بر اینکه باعث افزایش حاصلخیزی خاک میشود، کاهش مصرف انرژی و هزینۀ تولید را در زراعت گندم بهدنبال دارد. بهمنظور بررسی مقدار انرژی نهاده و ستانده، شاخصهای انرژی و عملکرد گندم در روشهای مختلف خاکورزی حفاظتی در کشت گندم آبی، آزمایشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی طی دو سال زراعی 92 - 91 و 93- 92 اجرا شد. فاکتورهای اصلی آزمایش عبارت بودند از: 1) گاوآهن برگرداندار+ دیسک (روش مرسوم)، 2) کم خاکورزی با چیزل پکر، 3) کم خاکورزی با گاو آهن مرکب و 4) بدون خاکورزی. در قطعه زمین آزمایشی تناوب ذرت- گندم اجرا شد. عملکرد بیولوژیکی و دانه، میزان مصرف سوخت، مقدار انرژی نهادههای بهکار گرفته شده، انرژی ستانده و شاخصهای انرژی، اندازهگیری شد. نتایج بررسیها نشان میدهد که روش خاکورزی اثر معنیداری بر عملکرد دانۀ گندم در سطح 5 درصد ندارد. مصرف سوخت در تیمارهای 1،2، 3 و 4 بهترتیب عبارت بودند از: 46/80، 46/31، 33 و 5/14 لیتر بر هکتار. بیشترین و کمترین بهرهوری انرژی با 075/0 و 062/0 کیلوگرم محصول بهازای مصرف هر مگاژول انرژی بهترتیب در تیمارهای کشت مستقیم و روش مرسوم دیده میشود. مصرف انرژی در تیمارهای مرسوم، چیزل پکر، گاو آهن مرکب و بیخاکورزی بهترتیب 57670، 50849، 50949 و 47609مگاژول در هر هکتار به‌دست آمده است. بهترین گزینه از نظر شاخصهای انرژی روش کشت مستقیم است.
مجید روربه؛ علی حسین قنبری
چکیده
مدیریت بقایای گیاهی و بهینهسازی کوددهی نیتروژن از فاکتورهای مهم در پایداری سیستمهای بیخاکورزی هستند. بهمنظور ارزیابی تأثیر روشهای مدیریت بقایای زراعی و مقادیر مختلف کود نیتروژن بر تجمع نیتروژن نیتراتی خاک در پایان فصل رشد، جذب نیتروژن و عملکرد ذرت در روش بیخاکورزی، این مطالعه مزرعهای انجام شد. این پژوهش ...
بیشتر
مدیریت بقایای گیاهی و بهینهسازی کوددهی نیتروژن از فاکتورهای مهم در پایداری سیستمهای بیخاکورزی هستند. بهمنظور ارزیابی تأثیر روشهای مدیریت بقایای زراعی و مقادیر مختلف کود نیتروژن بر تجمع نیتروژن نیتراتی خاک در پایان فصل رشد، جذب نیتروژن و عملکرد ذرت در روش بیخاکورزی، این مطالعه مزرعهای انجام شد. این پژوهش با استفاده از آزمایش کرتهای خردشده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی داراب اجرا شد. مدیریت بقایای گیاهی بهعنوان کرت اصلی در سه سطح باقیگذاشتن بقایا (R.M1)، بیرون بردن بقایا (R.M2)، و خرد کردن بقایای گیاهی با ساقه خردکن (R.M3) و مقادیر مختلف کود نیتروژنه بهعنوان کرت فرعی در چهار سطح 150 (N1)، 200 (N2)،250 (N3) و300 (N4) کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار در نظر گرفته شد. در هر یک از کرتهای آزمایشی، مقدار و اندازۀبقایایگیاهی ایستاده و خوابیده، مقدار نیتروژن نیتراتی باقیمانده در خاک بعد از برداشت ذرت،و میزان نیتروژن جذبشده توسط دانه اندازهگیری شد. نتایج نشان میدهد که روشهای مختلف مدیریت بقایا و سطوح کودی نیتروژن تأثیر معنیداری بر نیتروژن نیتراتی باقیمانده در خاک و جذب نیتروژن توسط دانه دارد. تیمار R.M2باعث تجمع بیشترین مقدار نیتروژن نیتراتی در خاک شده است؛ کمترین میزان نیتروژن نیتراتی در R.M3 مشاهده شده است. تأثیر متقابل N3 × R.M2 نسبت به N4 × R.M2موجب کاهش تجمع نیتروژن نیتراتی بهمیزان 2/27 درصد شده است. نتایج پژوهش همچنین آشکار میسازد که جذب نیتروژن توسط دانه در تیمارهای R.M3و R.M1در مقایسه با تیمار R.M2، بهترتیب 5/4 و 4/9 درصد کمتر است. یافتههای این بررسی نشان میدهد که بهکارگیری سیستم N3 × R.M3 نسبت به کاربرد جداگانۀ آنها (R.M3 یا N3)، تأثیر بیشتری در افزایش عملکرد محصول و جذب نیتروژن توسط دانه دارد.
