عبدالعلی گیلانی؛ نعیم لویمی
چکیده
سطح خاکورزی حفاظتی از یکسو و میزان کشت برنج به صورت خشکهکاری از سوی دیگر، با توجه مزایای آنها، در حال افزایش است. این پژوهش با هدف مقایسۀ روشهای مختلف خاکورزی حفاظتی، به مدت 2 سال (1395-1393) به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در شرایط خشکهکاری برنج اجرا شد. کرتهای اصلی ...
بیشتر
سطح خاکورزی حفاظتی از یکسو و میزان کشت برنج به صورت خشکهکاری از سوی دیگر، با توجه مزایای آنها، در حال افزایش است. این پژوهش با هدف مقایسۀ روشهای مختلف خاکورزی حفاظتی، به مدت 2 سال (1395-1393) به صورت کرتهای خرد شده در قالب بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار، در شرایط خشکهکاری برنج اجرا شد. کرتهای اصلی شامل سه روش خاکورزی-کاشت استفاده از دستگاه خاکورز-کاشت نواری، دو بار دیسک + خطیکار و کاشت مستقیم با دستگاه بیخاکورز و کرتهای فرعی نیز شامل سه میزان بذر برنج: 50، 75 و 100 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج تجزیۀ واریانس نشان داد که روشهای خاکورزی-کاشت در تمام شاخصهای فنی و اقتصادی اختلاف معنیداری داشتند. مقایسۀ میانگینها نیز نشان داد که از نظر سوخت مصرفی، ظرفیت مزرعهای و هزینه هکتاری به ترتیب تیمارهای دوبار دیسک + خطیکار با 6/31 لیتر در هکتار، بیخاکورزی با 62/1 هکتار بر ساعت و دو بار دیسک + خطیکار با 5/1 میلیون ریال بیشترین و تیمارهای خاکورز-کاشت نواری با 6/8 لیتر بر هکتار، دو بار دیسک + خطیکار با 48/0 هکتار بر ساعت و خاکورز-کاشت نواری با 1/1 میلیون ریال در هکتار کمترین مقادیر را داشتند. نتایج تجزیۀ واریانس مرکب دو ساله صفات زراعی نشان داد که اثر روش خاکورزی-کاشت فقط بر وزن هزار دانه و شاخص برداشت اثر معنیداری دارد و تاثیر آن بر عملکرد و سایر صفات معنیداری نیست. از نظر عملکرد، خاکورز-کاشت نواری با 3490 و دو بار دیسک + خطیکار با 3344 کیلوگرم در هکتار بیشترین و کمترین عملکرد را داشتند.
الیاس دهقان؛ محمدجواد شیخ داوودی؛ حسن ذکی دیزجی؛ عبدالعلی گیلانی
چکیده
هزینۀ کارگری و مصرف بالای آب در کشت نشایی برنج در ایران ، باعث گرایش روزافزون کشاورزان به کشت مستقیم بذر برنج به روش خشکهکاری شده است. مصرف زیاد بذر و نبود ماشین کارندۀ مخصوص از مشکلات خشکهکاری برنج است. هماکنون برای خشکهکاری برنج از خطیکاریهای مرسوم با مصرف بیش از 90 کیلوگرم در هکتار شلتوک استفاده میشود، درحالیکه در ...
بیشتر
هزینۀ کارگری و مصرف بالای آب در کشت نشایی برنج در ایران ، باعث گرایش روزافزون کشاورزان به کشت مستقیم بذر برنج به روش خشکهکاری شده است. مصرف زیاد بذر و نبود ماشین کارندۀ مخصوص از مشکلات خشکهکاری برنج است. هماکنون برای خشکهکاری برنج از خطیکاریهای مرسوم با مصرف بیش از 90 کیلوگرم در هکتار شلتوک استفاده میشود، درحالیکه در خشکهکاری، کشت تکبذر با الگوی20×20 سانتیمتر میتواند مصرف بذر را به 5 کیلوگرم در هکتار کاهش دهد. این پژوهش، به منظور ساخت و ارزیابی آزمایشگاهی صفحۀ بذر برای کشت مستقیم برنج به روش خشکهکاری با ردیفکار پنوماتیک اجرا شد. عوامل طراحی عبارتاند از شش نوع صفحۀ بذر و سه قطر سلول بذر. صفحات بذر شامل، صفحۀ مرسوم بدون شیار، سه نوع صفحه با شیار ذوزنقهای با زاویۀ دیوارۀ 30، 45 و 60 درجه و دو نوع صفحه با شیار نیمدایره با دهانۀ 2 و 3 میلیمتر و سه قطر سلول بذر 1/2، 1/3 و 1/5 میلیمتر که در سه سطح مکش 40، 50 و 60 میلیبار به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار از نظر شاخصهای نکاشت، بیشکاشت (چند بذری)، دقت تغذیه و تعداد بذر در سلول ارزیابی شدند. نتایج بررسیها نشان میدهد که با افزایش نیروی مکش و قطر سلول بذر، شاخص نکاشت کاهش و شاخص بیشکاشت و تعداد بذر در هر سلول افزایش مییابد. صفحات جدید شیاردار نسبت به صفحة بذر مرسوم بدون شیار دارای دقت تغذیه بالاتر و شاخص نکاشت کمتری است. شیاردار کردن صفحه باعث پوشش بیشتر دهانۀ سلول و موجب کاهش درصد نکاشت و بیشکاشت بذر در کپه شد. بازتر شدن دهانۀ شیارهای ذوزنقهای و نیمدایره باعث کاهش شاخص نکاشت و با شدت بیشتری باعث افزایش شاخص بیشکاشت و تعداد بذر در سلول شده است. به طور کلی، نتایج ارزیابی آزمایشگاهی نشان میدهد که برای کشت مستقیم بذر خشک برنج (خشکهکاری) با ردیفکار پنوماتیک، صفحات شیاردار ذوزنقهای با زاویۀ دیوارۀ 45 و60 درجه با قطر سلول 1/2 و فشار مکش50 میلیبار از دیگر تیمارها برترند.